Kwartalnik "Przekrój" w wersji online

Zdecydowałem się zostać kustoszem „Przekrojowej” spuścizny, bo wierzę, że to zakorzenione głęboko w polskiej tradycji pismo ma jeszcze szansę zakwitnąć. Tomek Niewiadomski

Według Mariana Eilego, twórcy „Przekroju”, to miało być „jedyne takie pismo na 800 mln Słowian”. Tworzenie każdego numeru było dla niego bardziej przyjemnością niż pracą.  Ewa Pawlik

Najpoważniejszy dziś rodzaj zmęczenia w społeczeństwach cywilizowanych – to zmęczenie nerwowe. Zmęczenie czysto fizyczne, jeśli nie jest nadmierne, jest raczej czynnikiem sprzyjającym szczęściu. Bertrand Russell

Ludzie wykluczeni powinni mieć dobrą pamięć – filozofka Martha Nussbaum rozmawia z Tomaszem Stawiszyńskim o tym, jak dbać o delikatną roślinę liberalnej demokracji i dlaczego przedkłada reformowaną synagogę nad protestancki zbór. Tomasz Stawiszyński

W przedwojennych Niemczech, w hipisowskim Los Angeles i na współczesnej warszawskiej Ochocie tropimy naukowców, w umysłach których fizyka splata się z filozofią Wschodu. Łukasz Kaniewski

Był niezwykle piękny. Nie wiem, czy spotkałam kiedy w życiu równie pięknego mężczyznę. Wiedział o swojej urodzie, obnosił ją umiejętnie, ale bez jakiejś taniej kokieterii. Przeciwnie, twarz raczej kamienna, oczy groźne, chmurne, uśmiech rzadki, zachowanie oschłe, wyniosłe, wzgardliwe. I to w stosunku do wszystkich – o zupełnie nieudanym spotkaniu z Witkacym pisze pisarka i feministka Irena Krzywicka

O tym, dlaczego po wizycie u fryzjera mniej boimy się śmierci, a w dusznej szatni przy siłowni nie tak chętnie ufamy ludziom, mówi prof. Wiesław Łukaszewski, psycholog. Rozmawia Katarzyna Sroczyńska

Dwie kobiety, najlepsze w swojej profesji. Betty Pack, legendarna brytyjska agentka z czasów II wojny światowej, i Jeanne Vertefeuille, szefowa zespołu, który zdemaskował najgroźniejszego radzieckiego szpiega w CIA. Chyba bardziej nie można się różnić. Pisze Miłada Jędrysik

Dlaczego humbaki bronią fok przed atakiem orek? Trudno o jednoznaczną odpowiedź. Ratowanie kogoś spoza własnego gatunku to sytuacja w przyrodzie niezwykła – ale się zdarza. Pisze Mikołaj Golachowski

Przykłady torreadora, który porzucił corridę, i myśliwego, który przestał zabijać, pokazują, że człowiek może przeżyć wewnętrzne trzęsienie ziemi, z którego wyjdzie zupełnie odmieniony. Co podczas takiego kataklizmu dzieje się w mózgu? Wyjaśnia Joanna Nikodemska

Czyli o tym, dlaczego na Biennale Architektury w Wenecji można było zajrzeć do komory gazowej. Zygmunt Borawski

Przedstawiamy rubrykę gwiazdorską i legendarną, miejsce porad w sprawach szeroko pojętego dobrego wychowania. Zaproponował ją Jerzy Waldorff, a prowadziła najpierw Janina Ipohorska (pod pseudonimem Jan Kamyczek), później m.in. Jan Kalkowski, Agnieszka Osiecka i Maria Sapieżyna.

Dlaczego mężczyźni nie mogą chodzić w krótkich spodenkach, a kobiety nie chcą być dyrektorkami – zastanawia się Jacek Żakowski. O męskość pyta Jaś Kapela

Jak to się stało, że bez mrugnięcia okiem powierzyliśmy pieniądze maszynom? Zastanawia się Paweł Górecki

Przez 20 lat pisałem dla innych. Teraz, kiedy skończyłem 60 lat, zamierzam już pisać wyłącznie dla siebie. Dlatego raz na zawsze rozstaję się z Erastem Fandorinem – mówi Borys Akunin. Magda Cybulska

Biologia przeplata się z historią, językoznawstwo z chemią. Taką literaturę tworzy tylko Michał Książek

Wywiad z profesorem sir Johnem Wisebornem, wykładowcą London School of Economics – socjologiem, ekonomistą, jednym z najinteligentniejszych, najprzenikliwszych i najbłyskotliwszych komentatorów współczesności. Ta unikatowa rozmowa, jaką udało się przeprowadzić Wiśniewskiemu na jednej z londyńskich ulic, dotyczy kształtu obecnego świata, wyzwań, przed jakimi staje młodzież, oraz nadziei. Rozmawia Tomasz Wiśniewski

„Kiedy patrzę na język japoński, odkrywam zupełnie nowy sposób ujmowania świata, np. słowo wabi-sabi oznacza niedoskonałe i wiekowe piękno” – mówi brytyjski psycholog Tim Lomas, autor słownika nieprzetłumaczalnych wyrazów opisujących dobre samopoczucie. Rozmawia Jowita Kiwnik Pargana

W połowie życia przychodzi pora, by uważnie przyjrzeć się sobie. Przekroczenie granicy wieku średniego nie zapowiada schyłku, lecz najważniejszy etap wędrówki, której celem jest zrozumienie, kim było się w życiu i kim się jest teraz. Adam Aduszkiewicz

O życiu budynków i architektów. Zygmunt Borawski

O życiu budynków i architektów pisze Zygmunt Borawski

Szkice Petera Märkliego różnią się od większości rysunków architektów. Dziecinne w swojej estetyce, a pełne napięć w formie i ekspresji. Czy to aby nie żart? Pisze Zygmunt Borawski

Atmosfera pracowni Grafton Architects bardziej przypomina uniwersytet niż biuro. Relacja nauczyciel – uczeń polega na tym, że ten pierwszy ma więcej doświadczenia, ale wątpliwości po obu stronach jest tyle samo. Zygmunt Borawski

Organista chciałby dożyć 106 lat, a budowlaniec napisać discopolowy hit. Raper marzy o filmie „Bitwa pod Mławą”. Miejscowy wójt cygański mówi zaś tak: „Mnie gdyby jeszcze raz puścili, tobym pojechał do lasu żyć. Szczęśliwsze ludzie byli”. Fotografowała Magdalena Chodownik, a napisała Julia Prus

Przedmiot vintage. Gazetownik z popielniczką z połowy ubiegłego wieku. Przykład elegancji, ślusarskiego kunsztu i funkcjonalnego podejścia. Jeszcze niedawno dbano o zapewnienie komfortu jednoczesnego czytania i palenia. Zygmunt Borawski

Jakim cudem „ta gruba stara baba” została gwiazdą bohemy i bohaterką kultowego komiksu? Takie rzeczy to tylko w Krakowie. I tylko w „Przekroju”. Katarzyna Tyszkiewicz-Borawska

Jak przerobić jedno skromniutkie opowiadanie na ogromną powieść? Albo lepiej: jak stworzyć pełnokrwistą powieść z pierwszego lepszego zdania? Odpowiada Tomasz Wiśniewski

Gramy o wysoką stawkę, o prawdziwie Nieuważny Umysł, który nigdy nie jest tu i teraz. Pisze Mateusz Kołczinger

Fragment „Panów z dzielnicy” zilustrowała Joanna Grochocka 

Dzień kończy się zachodem słońca, a noc jutrzenką. Radość kończy się cierpieniem, a cierpienie radością.

Jeśli zastanawiasz się, o jaki sport ekstremalny może chodzić, podpowiemy: co robisz, czytając ten tekst? Katarzyna Sroczyńska

Trzy najkrótsze nowelki przedstawia kolektyw Wszystko Będzie Dobrze

Nowe wiersze sławnych poetów przedstawia Grzegorz Uzdański

Dlaczego na pradawnych europejskich malowidłach naskalnych istnieją dwa różne sposoby przedstawiania bizonów oraz dlaczego, gdy bąbelki powietrza w wodzie zbombardujemy ultradźwiękami, pojawi się światło wyjaśnia Łukasz Kaniewski

„Być dobrym jest szlachetnie. Lecz uczyć innych, jak oni mają być dobrzy, jest jeszcze szlachetniejsze i nie wymaga tyle wysiłku”. Myśli do zapamiętania!

Gry i zabawy z kapustą, przysłowia i kapuściana chemia. Warzywem numeru została kapusta, co dumnie ogłasza trio Wszystko Będzie Dobrze

Granice zawsze są sztuczne. To nie one jednak są winne naszych nieszczęść ani nawet ci, którzy je rysowali na mapach – czyli o tym, jak Brytyjczycy i Francuzi próbowali podzielić się Bliskim Wschodem. Konstanty Gebert

Z Tiffany Chung zetknęłam się podczas Biennale Sztuki w Wenecji w 2015 r., gdzie artystka zaprezentowała instalację złożoną z 40 artystycznych map, opisujących trwającą od 2011 r. wojnę domową w Syrii. Estetyka jej prac uwiodła mnie natychmiast, zanim wczytałam się w legendę map i zrozumiałam, czego dotyczą. Katarzyna Tyszkiewicz-Borawska

Dzisiejszy kryzys ekologiczny jest zakorzeniony w rewolucji przemysłowej, ale wciąż niełatwo nam zdobyć się na sprzeciw wobec opinii, że nowe technologie, rozwój gospodarczy i społeczeństwo konsumpcyjne są konieczne. Jeremy L.  Caradonna

Moment był niepozorny. Zadie Smith stała nad swoją córeczką i w pośpiechu zapinała jej kurtkę. Katherine poddawała się procedurze grzecznie, bez słowa. Paulina Wilk

Na pierwszej wystawie poświęconej kulturze europejskiej w Japonii najważniejsze eksponaty stanowiły wóz cygański i aparatura do pędzenia bimbru. Przekaz był jasny: Europejczycy są wędrownymi alkoholikami – mówi Joanna Wasilewska, dyrektor warszawskiego Muzeum Azji i Pacyfiku. Max Cegielski

W polskich górach śnieżna zima ma chwilową przerwę. Gdzie zatem wybrać się na ferie? Oto kilka alternatywnych lokalizacji, gdzie można zaznać białego szaleństwa. Wybrał Wojtek Antonów

A więc zima! Niekoniecznie taka, jaką podpowiada nam jej popkulturowy wizerunek. Bo choć jest to najchłodniejsza pora roku, to, niestety, coraz częściej nie towarzyszy jej mróz. O pogodzie zimą 2016/2017 pisze Michał Brennek

Zimowe pytania stawia trio Wszystko Będzie Dobrze

Na początku były tylko dwa wielkie jaja błyszczące niczym złoto. Kręciły się w kółko, aż w końcu zderzyły się ze sobą i rozbiły. Z jednego wyszła Ziemia, z drugiego zaś jej małżonek Niebo. Ziemia była tak duża, że Niebo nie mógł jej objąć, więc rzekł... Joanna Grochocka 

Jean-Pierre Brisset (1837–1919). Pływak, żołnierz, a przede wszystkim autor licznych prac pseudolingwistycznych, w których (całkiem poważnie) dowodził, iż człowiek bezpośrednio wyewoluował od żab. Joanna Grochocka 

Panie i Panowie, przedstawiamy Wam ETO – psa, przyjaciela, ultramaratończyka. Jako że właśnie zaczęła się jego ulubiona pora roku – zima, postanowiliśmy zapytać, co jeszcze lubi. W roli tłumacza z psiego wystąpił Filip Bojko, który towarzyszy mu w biegach. Wojtek Antonów

W 1959 r. prof. Henryk Markiewicz, wybitny krakowski historyk literatury, przygotował dla „Przekroju” wybór cytatów zatytułowany „Kto to napisał? Skrzydlate słowa literatury polskiej”. Przeczytaj i spróbuj zgadnąć kto to napisał? Henryk Markiewicz

Przeczytajcie wiersz z 1948 r. Autorem jest Janusz Minkiewicz

Wybitny fotograf, autor kilkuset okładek „Przekroju” i zdjęć ponad 700 spektakli teatralnych, twórca wielu słynnych cykli prezentowanych na wystawach w Polsce i za granicą, m.in. w Niemczech, we Francji, w Austrii, Wielkiej Brytanii, Szwecji, we Włoszech, w Meksyku, a nawet Hongkongu, dzieli się wrażeniami z pierwszej od ponad 50 lat wycieczki do Paryża – z „Przekrojem” na Paris Photo! Ewa Pawlik

Okazuje się, że myszy kradną pieniądze! Pisze o tym Tomasz Wiśniewski

Przedstawiamy archiwalne teksty sportowe sprzed ok. stu lat.

Nie udawaj tygrysa, kiedyś kukłą z tektury. Joanna Grochocka 

Na zły humor, na nudę, na długie zimowe wieczory... proponujemy remedia na zbyt niską ekspozycję na promienie słoneczne z „Przekrojowej” apteki z książkami. Bibliocreatio 

Postdramatycy dobrze mówią, że teatr ma niezależną od wszystkiego siłę rażenia i taka sobie literatura może udać się na scenie. Maciej Stroiński

Spektakl wciąga, niekoniecznie w przyjemnym znaczeniu. Recenzuje Maciej Stroiński

Krótkie recenzje przedstawia Jakub Popielecki