Kwartalnik "Przekrój" w wersji online

Ważne wiosenne wydarzenia wybrane dla Państwa przez redakcję „Przekroju”.

Lato 2019, które meteorolodzy rozpoczęli 1 czerwca, a astronomowie rozpoczną 21 czerwca o 17.54, zapowiada się rekordowo pod wieloma względami – zresztą jak cały rok. Nie pozostaje więc nic innego, jak schronić się w cieniu drzewa – koniecznie z „Przekrojem” w ręku. Pisze Michał Brennek

Eva Illouz, słynna izraelska socjolożka, objaśnia, jak kultura i życie społeczne organizują… nasze życie uczuciowe. I jaką rolę odgrywa w tym wszystkim kapitalizm. A rozmawia z nią Tomasz Stawiszyński

Autorką wiersza jest jamajska pisarka, absolwentka literatury angielskiej na University of the West Indies na Jamajce Tanya Shirley

„Protestuję, bo to tak ważna kwestia, a nikt nic nie robi, nic się nie dzieje, więc ja muszę zrobić to, co mogę” – mówi młodziutka Szwedka, która odważyła się powiedzieć dorosłym, że fundują swoim dzieciom zagładę. O 16-letniej Grecie Thunberg pisze Paulina Wilk

Kiedy Pippi nie ma nic do roboty, a w sąsiedztwie wybucha pożar… Przypominamy fragment powieści Astrid Lindgren

Ech, ta dzisiejsza młodzież, chciałaby wszystko posprzątać, naprawić. Nad stanem młodego pokolenia zastanawia się Joanna Nikodemska

Jak wyglądałby dziś świat, gdyby w XIII w. krucjata dziecięca dotarła do Jerozolimy i założyła tam Królestwo Pokoju, pisze Adam Węgłowski

Płonie dziewicza wyspa słynąca z najczystszego powietrza na świecie. Swoją podróż do raju, który stał się piekłem opisuje Emilia Dłużewska

Dlaczego zamiast przejmować się tym, co dzieje się tu i teraz, wypatrujemy na horyzoncie globalnej katastrofy? I czemu więcej mówi to o nas samych niż o stanie wszechświata? Pyta Tomasz Stawiszyński

Oskarżano ją o zbytnią emocjonalność, wytykano staropanieństwo. Niektórzy sugerowali nawet, że jest radzieckim szpiegiem. To cena, jaką płaciła za pisanie o szkodliwym wpływie pestycydów na środowisko naturalne. O Rachel Carson pisze Julia Fiedorczuk

Jak zwierzęta doświadczają świata? Czy ptaki, ryby i owady mają świadomość? Co mówią na ten temat najnowsze badania naukowe? Na to pytanie wyczerpująco odpowiada amerykański magazyn „The Atlantic” oraz Ross Andersen

Mają niebieską krew, trzy serca i zdecentralizowany układ nerwowy. Pozdrawiają się, przybijając piątkę, ale uwaga – plują na tych, których nie lubią. Z prof. Peterem Godfreyem-Smithem, który bada, jak to jest być ośmiornicą, rozmawia Agnieszka Fiedorowicz

Spotkanie z głowonogiem to – spośród doświadczeń dostępnych ludzkości – przeżycie najbliższe kontaktowi z pozaziemską cywilizacją. Mikołaj Golachowski

Ośmiołap, wielomacek, łaponur, gąbczaszczur – to tylko niektóre słowa, którymi niegdyś określano ośmiornice. Ciekawostki historyczne, a także inne ciekawostki o tych morskich głowonogach przygotował kolektyw  Wszystko Będzie Dobrze

Lato w pełni! Gad wyłazi więc na słońce, przeciąga się i kładzie na rozgrzanym piasku. Ale, ale! Wakacje to nie taka znowu sielanka, o czym w swojej purnonsensowej rubryce przekonuje Marcin Orliński

Nowy wiersz Ludwika Jerzego Kerna.

Fragment superfantastycznej książki, która ukaże się jesienią nakładem Fundacji Przekrój. Tomasz Wiśniewski

Heksakosjoiheksekontaheksafobia. Ten skomplikowany termin istnieje naprawdę. A oznacza rzecz bardzo prostą: odwieczny zabobonny lęk przed liczbą 666. Adam Węgłowski

Uwaga, licho nie śpi! W ręce demona możemy wpaść wszędzie i o każdej porze – nawet na wakacjach. Lepiej więc się przygotować! Podręczny leksykon demonów, do wycięcia i noszenia w portfelu, proponuje Adam Węgłowski

Po kilkuset latach, konkretnie po raz pierwszy w tej skali od wielkiej wojny katolicyzmu z protestantyzmem, na scenę w imponującym stylu powraca diabeł. A wraz z nim – egzorcysta. Tomasz Stawiszyński

O tym, jak bardzo trzeba pogodzić się ze sobą, żeby żyć w zgodzie z drugim człowiekiem, rozmyśla Adam Aduszkiewicz

Jeśli miałbyś, Czytelniku, trafić do jakiegoś azjatyckiego piekła, rekomendujemy to buddyjskie – najlepszy stosunek jakości do kosztów. Przegląd buddyjskich i taoistycznych ofert dla grzeszników przygotował Tomasz Wiśniewski

O tradycji, która uczy, jak przyciągnąć do siebie przez ocean wyspę, stać się równym rybom i zadbać o równowagę w świecie żyjących istot, z Hawajczykiem Joshuą Lanakilą Mangauilem rozmawiają Miłada Jędrysik i Katarzyna Sroczyńska

Choć w swoich utworach Israel Kamakawiwo‘ole upominał się o prawa dyskryminowanych rodaków, w powszechnej świadomości zapisał się jedynie jako „delikatny olbrzym” grający amerykańskie standardy. Pisze Jan Błaszczak

Starodawna hawajska filozofia, która zmieni twoje życie i uczyni świat lepszym miejscem. Tekst ukazał się w amerykańskim tygodniku „The Week”. Przetłumaczył Jan Dzierzgowski, a autorką jest Leslie Turnbull

Skąd się wzięli Hawajczycy? Skąd właściwie pochodzą? Przecież nie żyli tam od czasów Adama i Ewy – chociaż Hawaje faktycznie mają opinię rajskich wysp. Pisze Adam Węgłowski

Jedną z najpopularniejszych pizz w Polsce jest tzw. pizza hawajska (z szynką i ananasem). Mało kto u nas wie, że z kolei na Hawajach niezwykle lubiana jest pizza polska – pisze trio  Wszystko Będzie Dobrze

Polinezyjscy żeglarze potrafili na swoich zwinnych łodziach przepłynąć wiele tysięcy kilometrów, nie posługując się żadnymi przyrządami. Ich niezwykła sztuka nawigacji, zapomniana na kilka pokoleń, dziś jest odkrywana na nowo. Janusz Ostrowski

Zapraszamy do lektury wiersza, którego autorką jest jamajska fotografka, malarka i pisarka Jacqueline Bishop

„Wybór pomiędzy spożywaniem mięsa a wegetarianizmem jest kwestią złożoną i kontrowersyjną” – Swami Jogananda

Nil wymyka się jak rebus. Nie dość, że ma kilka początków, to na dodatek skrywa się w skalistych wąwozach. Szukam go w wyschniętych korytach i ciurkających strumykach. W Afryce woda pozostaje sezonowym objawieniem, czystym cudem. O podróży do źródeł Nilu pisze Paulina Wilk

O rzece, która była kiedyś ostoją wolności, ale potem wraz z nią uregulowano środkowoeuropejską duszę, pisze niemiecki biolog i filozof Andreas Weber

Dwie podwarszawskie miejscowości: klimat jednej uznano za zbliżony do egipskiego, powietrze drugiej zalecano fizycznie i umysłowo wyczerpanym. Zapraszamy na wycieczkę do Otwocka i Świdra: w planach kąpiele w rzece i igliwiu, popijanie kumysu i sporo literatury. Renata Senktas

Wszyscy znamy takie przysłowia, jak starogreckie: „Nie wchodzi się dwa razy do tej samej rzeki” lub chińskie: „Jeśli wystarczająco długo posiedzisz nad rzeką, zobaczysz przepływające nią ciało twojego największego wroga”. Jak się okazuje, wiele narodów świata ma swoje własne powiedzenia z rzekami w roli głównej. Niektóre z nich przedstawia kolektyw  Wszystko Będzie Dobrze

Bazylia to kosmos na miarę naszych możliwości. Samodzielną uprawę tego ziela poleca Renata Lis

Tylko od naszego widzimisię zależy, czy zjemy na obiad danie koreańskie, rosół czy sałatkę z awokado. Dlaczego warto sięgnąć po to, co wyrosło i zostało przetworzone wokół nas, a nie na drugim końcu świata, pisze Monika Kucia

Letnie smuteczki z nutką humoru i szczyptą trzeźwego osądu rozważa Piotr Stankiewicz

Jak zyskać promienne zdrowie i witalność? Radzi Swami Jogananda

Widok nagiego ciała już nie gorszy. Ale czy jeszcze wzbudza zachwyt? Najsłynniejsze akty w historii sztuki przegląda dla nas Anna Arno

W pełnej paradoksów Japonii dotyk uważa się za najważniejszy ze zmysłów. I to mimo że przestrzeń publiczna jest zdecydowanie bezdotykowa. Aleksandra Reszelska

Nagość w Szwecji nie jest już taka prosta, jak bywało. Dla jednych to nadal oczywista zdrowa norma, dla innych – zgroza, grzech i dyshonor. Bo nie ma już jednej Szwecji i nie ma typowych Szwedów. Katarzyna Tubylewicz

Syryjska poetka o nagości i przekraczaniu kulturowych granic. Rasha Habbal

O mankamentach autentyczności i zaletach sztucznych uśmiechów zupełnie szczerze pisze Agata Sikora

Myślisz, że potrafisz mówić prawdę? Nawet wtedy, kiedy kłamiesz? Przekonaj się i rozwiąż psychotest, który przygotował kolektyw  Wszystko Będzie Dobrze

W Polsce takich rodzin jest około miliona. Żyją niezauważone. Bez ich pracy nie przetrwałby żaden z 38 mln Polaków. Niestety, coraz częściej padają łupem złodziei. Anna Berestecka

Wędrówka przez las przypomina kolekcjonowanie miejsc. Zbyt małych, by zwać je krajobrazami, zbyt bliskich, by nazywać widokami. Michał Książek

W amerykańskim stanie Nevada rosną drzewa z gatunku sosny długowiecznej (Pinus longaeva). Jedno z nich zgodziło się odpowiedzieć na kilka szybkich pytań o tajemnicę swej długowieczności. A pytał nasz specjalny wysłannik Łukasz Kaniewski

Piasek jest jednym z najszybciej drożejących zasobów naturalnych. O tym, że wcale nie mamy go pod dostatkiem, pisze Paulina Wilk

Dziś ludzkość drży przed ociepleniem klimatu o kilka stopni Celsjusza. Tymczasem wystarczy erupcja superwulkanu i średnia temperatura na Ziemi może spaść o kilkanaście stopni. Tak już się zdarzyło, ale wspomnienie o tym zginęło wraz z większością mieszkańców planety. Andrzej Krajewski

Kto chce połączyć podziw dla piękna i potęgi natury z dreszczem emocji i szczyptą strachu, jedzie oglądać aktywne wulkany: z krawędzi krateru, z sąsiedniego szczytu, z wody lub powietrza. Te najbardziej spektakularne widziała i poleca Hanna Bora

Kiedy i gdzie rozległ się na Ziemi najgłośniejszy dźwięk? Zdarzyło się to w 1983 r. między Sumatrą a Jawą. Co go wywołało? Pisze Łukasz Kaniewski

Przed Polakami, Niemcami, Czechami, Ślązakami, Celtami, kulturą łużycką i neandertalczykami Dolny Śląsk był krainą wulkanów, a niektóre z nich przywędrowały aż z półkuli południowej. Pisze Marcin Kozłowski

Masz piękne wnętrze. Uwalniaj je, wyrażaj, dziel się sobą ze światem.  Wszystko Będzie Dobrze

Utwór o igraszkach tlenowych, które rodzą mnóstwo ciepła, napisał Łukasz Kaniewski

O tym, że wszystko płonie, łącznie z Wami, Drodzy Czytelnicy, przekonuje Łukasz Lamża

Globalna zmiana klimatu to nie jedyna przyczyna obserwowanych na Ziemi pogodowych zjawisk ekstremalnych. Pokazujemy wybrane anomalie ostatnich lat – przykład tego, z czym coraz częściej musimy i będziemy musieli sobie radzić. Jacek Pniewski i Aleksandra Kardaś

Co tak naprawdę się dzieje na naszej coraz cieplejszej planecie, tłumaczy fizyczka atmosfery Aleksandra Kardaś

Porcja słonecznych wiadomości ze świata.

Prawie 50 lat temu, po tygodniu obliczeń komputer bostońskiej politechniki MIT ogłosił, że około roku 2040 rozpocznie się szybki upadek naszej cywilizacji. Pisze Łukasz Kaniewski

Dlaczego przodkowie wielorybów i delfinów zdecydowali się porzucić ląd i wrócić do wody? Sprawę bada Mikołaj Golachowski

Stara się działać w zgodzie z naturą, a nie przeciwko niej. Zakłada ogrody, w których rośliny same wybierają sobie miejsce i po których swobodnie się poruszają. Gilles Clément chciałby zamienić Ziemię w wielki ogród. Z francuskim ogrodnikiem rozmawia Zygmunt Borawski

W pejzażu sztucznych gór, jezior i rzek czai się pomruk nadchodzącej apokalipsy. O zmienionym krajobrazie okolic Bełchatowa pisze Filip Springer

O tym, że wulkany należy czyścić, troszczyć się również o te wygasłe, a czynne wykorzystywać do podgrzewania śniadań, wie każdy, kto uważnie przeczytał „Małego Księcia”. César Manrique (1919–1992) nie miał może własnej planety jak bohater Saint-Exupéry’ego, ale z wulkanicznej wyspy, na której spędził życie, stworzył architektoniczny raj. Pisze Aleksandra Kędziorek

Przy okazji stulecia jednej z najsłynniejszych szkół artystyczno-rzemieślniczych jego nazwisko odmieniane jest przez wszystkie przypadki. O Walterze Gropiusie, współzałożycielu Bauhausu i jednym z głównych przedstawicieli stylu międzynarodowego, pisze Zygmunt Borawski

Z naszej tęsknoty za ubraniami wysokiej jakości narodził się pomysł skonstruowania wykrojów zaczerpniętych z przeszłości, a jednak współczesnych. W bogatych zbiorach modowego archiwum „Przekroju” znaleźć można kreacje z ośmiu dekad. Ewa Pawlik

Pisarz Ngũgĩ wa Thiong’o odsiedział swoje nie za brytyjskiego panowania, ale w nowej, wspaniałej i niepodległej Kenii. Bo dziedzictwem kolonializmu bywają także zepsute, skorumpowane elity – a on wytoczył im wojnę piórem. Sylwetkę autora przybliża Agata Kasprolewicz

Nadal czuję się obywatelem świata i nie zamierzam pozwolić, żeby ktoś mnie tego przeświadczenia pozbawił – mówi brytyjski gwiazdor Clive Owen. Wywiad z aktorem przeprowadził Artur  Zaborski

Niezwykła rozmowa z profesorem Wolandem z Niemiec, specjalistą w dziedzinie czarnej magii i znawcą rękopisów Gerberta z Aurillac. Wywiad przeprowadził Tomasz Wiśniewski

Kolejne wyimki przygotowała Joanna Grochocka 

Nowy dramat szlachecki, w którym Boruta i Rokita przybijają piątkę, przedstawia Jarek Westermark

Najinteligentniejsza w naszej rodzinie jest świnia, najłagodniejszy – pies. Papuga była urodzonym liderem, baran cierpiał na nadmiar testosteronu, a żółw – energii. O swoich zwierzętach opowiada Irena Cieślińska

Przerażenie rośnie, gdy zaglądamy do szafki pod zlewem, gdzie piętrzą się odpady do segregacji. Nad tym, czy da się ograniczyć konsumpcję plastiku, zastanawia się Aleksandra  Kozłowska

Do niedawna Kenia, jak wiele innych krajów, tonęła w foliowych torebkach. Dziś za posiadanie, produkcję lub import takich torebek grożą w Kenii największe na świecie kary. Kulisy tej niezwykłej zmiany ujawnia Agata Kasprolewicz

Według pradawnych przekazów Jezioro Ognia, położone w pobliżu siedziby Ozyrysa, to narzędzie pozaświatowego systemu sądowniczego. Pisze, nic a nic nie zmyślając, Tomasz Wiśniewski

Myśli ludzi wielkich, średnich i psa Fafika.

Pies Fafik wyszczekał, zapisała Ewa Pawlik

Jak zbudować sylwetkę na plażę? Jak nie zazdrościć innym drogich wakacji? Jak przygotować się do letnich upałów? Na te i inne pytania odpowiada trio  Wszystko Będzie Dobrze

Garść haiku na lato. Zapraszamy do lektury!

Podczas lipcowego deszczu lub sierpniowej słoty warto poczytać o wakacjach, myszce, strachu na wróble, Wrocławiu i pralce. Garść najkrótszych nowelek dostarczył kolektyw  Wszystko Będzie Dobrze

Susza nie sprzyja plonom, ale czasem obfituje w nowe gatunki liryczne. Do lektury zaprasza  Wszystko Będzie Dobrze

Ocalenie najdzikszych miejsc w Polsce – o tym marzy i do tego dąży Fundacja Dziedzictwo Przyrodnicze.