Planeta szklarnia
i
ilustracja: Karyna Piwowarska
Ziemia

Planeta szklarnia

Aleksandra Kardaś
Czyta się 6 minut

Czy jutro będzie padać? Czy na wakacje przyda się sweter, czy raczej założymy przewiewne koszulki, jak w zeszłym roku? To typowy zakres zagadnień, którymi interesujemy się na co dzień. Z tej perspektywy trudno nam zauważyć stopniowo następującą zmianę klimatu. Tymczasem w ostatnich kilku dekadach średnie temperatury w Polsce wzrosły już o około 2°, fale upałów stały się normą, przybyło susz i powodzi. Zmiany postępują i przyśpieszają. To nie jest kwestia odległej przyszłości, ale teraźniejszości i najbliższych lat.

1. Światło i ciepło

Na czym polega efekt cieplarniany, najłatwiej pojąć, wchodząc do cieplarni (czyli szklarni) w słoneczny, lecz chłodny dzień. Wewnątrz będzie gorąco. Szklany dach przepuszcza światło widzialne, które jest potem pochłaniane przez podłoże. Dzięki temu podłoże może utrzymywać temperaturę, mimo że jednocześnie wypromieniowuje energię w postaci fal podczerwonych. A tych szkło nie przepuszcza już tak łatwo. Energia gromadzi się w szklarni. Podobnie do szyby działają gazy cieplarniane, np. dwutlenek węgla i metan. Przepuszczają promieniowanie słoneczne, ale zatrzymują ziemskie.

ilustracja: Karyna Piwowarska
ilustracja: Karyna Piwowarska

2. Zaburzony cykl

Przez setki tysięcy lat klimat Ziemi

Informacja

Twoja pula treści dostępnych bezpłatnie w tym miesiącu już się skończyła. Nie martw się! Słuchaj i czytaj bez ograniczeń – zapraszamy do prenumeraty cyfrowej, dzięki której będziesz mieć dostęp do wszystkich treści na przekroj.org. Jeśli masz już aktywną prenumeratę cyfrową, zaloguj się, by kontynuować.

Subskrybuj

Czytaj również:

Dziwne dziś, gorące jutro
Ziemia

Dziwne dziś, gorące jutro

Jacek Pniewski, Aleksandra Kardaś

Globalna zmiana klimatu to nie jedyna przyczyna obserwowanych na Ziemi pogodowych zjawisk ekstremalnych. Nie ma jednak wątpliwości, że z tego powodu stają się one częstsze lub coraz bardziej intensywne. Poniżej wymieniliśmy wybrane anomalie ostatnich lat – przykład tego, z czym coraz częściej musimy i będziemy musieli sobie radzić.

2019 r. – styczeń–luty

Czytaj dalej