Pamięć nieabsolutna
i
Jean Baptiste Marc Bourgery, „Bourgery. Atlas anatomii i chirurgii człowieka”, ilustracja: Nicolas Henri Jacob, 1830 r./Wikimedia Commons (CC BY-SA 3.0)
Wiedza i niewiedza

Pamięć nieabsolutna

Aleksandra Pezda
Czyta się 10 minut

Czym jest pamięć i czy można ją trenować? Czy nasze mózgi się od siebie czymś różnią i kiedy będziemy umieli czytać w cudzych myślach? Odpowiada prof. Małgorzata Kossut.

Aleksandra Pezda: Czym jest pamięć?

Prof. Małgorzata Kossut: Zdolnością magazynowania i odtwarzania informacji. Każda informacja odbierana przez ludzki mózg zostawia w nim fizyczny ślad w postaci nowych obwodów neuronalnych, silnie połączonych ze sobą zespołów komórek – nazywamy je engramami. W ten sposób zostaje zapamiętana. Część z tych śladów magazynujemy – tak powstaje tzw. pamięć długotrwała – i w razie potrzeby wydobywamy te zapisane wspomnienia. Ideę engramu opisał już na początku XX w. niemiecki uczony Richard Wolfgang Semon. Już wtedy uważał, że istnieje związek między stanami fizjologicznymi organizmu a pamięcią i że musi istnieć jakiś fizyczny ślad pamięciowy.

Ten związek między pamięcią z mózgiem nie był wcale oczywisty, jeśli popatrzymy na historię nauki. Chociaż już Platon twierdził, że wspomnienia „odciskają ślady w organizmie człowieka”, to jeszcze w XIX w. frenolodzy, którzy podzielili wypukłości na czaszce na miejsca odpowiadające za konkretne funkcje psychicznie, nie potrafili wydzielić obszaru odpowiedzialnego za pamięć. Niemal cały wiek zajęło nam dogrzebanie się do tego, czym są engramy, i potwierdzenie tezy Semona.

Nie ma w mózgu jednego ośrodka odpowiadającego za pamięć?

Jeszcze w latach 30. XX w. badacze myśleli, ż

Informacja

Twoja pula treści dostępnych bezpłatnie w tym miesiącu już się skończyła. Nie martw się! Słuchaj i czytaj bez ograniczeń – zapraszamy do prenumeraty cyfrowej, dzięki której będziesz mieć dostęp do wszystkich treści na przekroj.org. Jeśli masz już aktywną prenumeratę cyfrową, zaloguj się, by kontynuować.

Subskrybuj

Czytaj również:

Jak zadbać o zdrowie mózgu?
i
zdjęcie: Olav Ahrens Røtne/Unsplash
Promienne zdrowie

Jak zadbać o zdrowie mózgu?

James Goodwin

Utrzymanie mózgu w dobrej formie nie tylko pozwala opóźnić demencję, lecz także poprawia jakość relacji z ludźmi i nasze samopoczucie. Oto siedem praktycznych wskazówek „treningowych”.

Pewnego upalnego popołudnia 1862 r. w egipskim Luksorze Edwin Smith targował się z handlarzem starożytnościami o tajemniczy papirus. Choć podejrzewał, że znalezisko może się okazać cenne, nawet przez myśl mu nie przeszło, że nabędzie w ten sposób najstarszy znany tekst o tematyce medycznej, pochodzący sprzed czterech tysiącleci – a do tego zawierający najwcześniejszą udokumentowaną wzmiankę o mózgu. Jak myślicie, co takiego starożytni mieli do powiedzenia na temat najbardziej skomplikowanej struktury w znanym nam wszechświecie? Otóż tylko tyle, że „czaszkowe podroby” należy bez większych ceremonii wyrzucić podczas balsamowania zwłok.

Czytaj dalej