Teksty na przekroj.pl

Kiedyś myślał, że w hip-hopie nie ma dla niego miejsca, teraz jest najgłośniejszym debiutantem na tej scenie. Mata opowiada nam o swoim muzycznym „pamiętniku z liceum”, tłumaczy, w jakim celu nagrał „Patointeligencję” i dzieli się swoimi refleksami na temat polskiej sceny. Zauważa też, że „batoracka” duma jest bardzo hip-hopowa. Rozmawiał Jan Błaszczak

Czy w czasach, gdy z roku na rok rośnie sprzedaż smartfonów i jakość montowanych w nich kamer, a zmiany klimatyczne zaczynają być widoczne gołym okiem, nie lepiej odłożyć aparat i skupić się na oglądaniu realu bezpośrednio, zanim zniknie? A może właśnie tym bardziej należy go rejestrować na pamiątkę dla przyszłych pokoleń? O obecności i nie-obecności w fotografii rozmawiają Ania Diduch & Wojtek Wieteska

W „Królu Nowego Jorku”, „Złym poruczniku” i „Uzależnieniu” pokazywał ludzi na samym dnie rozpaczy; ulice pełne gwałtu, przemocy i rozmaitych grzechów. Dziś, po latach funkcjonowania w branży z łatką prowokatora i bezwstydnika, 68-letni Ferrara zwraca kamerę na siebie. Nie kieruje nim narcyzm – powoduje nim dawny ból i nawrócenie. Rozmowę z nim przeprowadził Mateusz Demski

Najnowsza powieść Jakuba Żulczyka zdezorientowała czytelników, recenzentów, lewicę, prawicę, wielbicieli i przeciwników pisarza. Wbrew jednak pozorom lektura „Czarnego słońca” nie prowadzi donikąd. A tortury, które autor zadaje, nie są celem samym w sobie. Z pisarzem rozmawiał Grzegorz Przepiórka

„Powoli pcham ten wózek do przodu. Życzliwi ludzie dla mnie pracują – kostiumy się szyją, kukiełki powstają, a głowa podrzuca coraz to nowe pomysły. Na przykład scena narodzin tak będzie wyglądała: wielkie, odlane z brązu ręce ściskają jajko, skorupka pęka, Warhol wyskakuje z jajka, łapie za trapez i hop do góry!” – mówi Bogdan Dziworski, jeden z najważniejszych twórców polskiego filmu dokumentalnego i jeden z najlepszych fotografów drugiej połowy XX w. Rozmawiał Mateusz Demski

Najlepsza decyzja, jaką podjęłam z punktu widzenia mojej sztuki, to ta, że wcale nie muszę być artystką – z Cecylią Malik o jej projektach łączących sztukę i aktywizm ekologiczny rozmawiała Aleksandra Lipczak

John i Molly Chester zrezygnowali 10 lat temu z mieszkania w Los Angeles, zakupili 200-akrową farmę godzinę drogi od Miasta Aniołów i przez kolejne osiem lat stworzyli tam zróżnicowany biologicznie raj z dziewięcioma miliardami pracujących na wspólne dobro mikroorganizmów. Jednocześnie dokumentowali wszystkie trudy i znoje życia w symbiotycznej zgodzie z naturą, a zmontowane z tych słodko-gorzkich perypetii „Nasze miejsce na Ziemi” stało się jednym z najlepszych i najbardziej inspirujących dokumentów zeszłego roku. Dariusz Kuźma przepytał Johna Chestera z okazji polskiej premiery tej produkcji Dariusz Kuźma

„Wszyscy kłamiemy, ale też lubimy w kłamstwa wierzyć. Musimy jednak docenić prawdę, choć bywa często o wiele mniej przyjemna od kłamstwa” – przekonuje Tom Phillips. Jego książka „Prawda. Krótka historia wciskania kitu” to historia ludzi, którzy zmyślali całe państwa i spektakularna demaskacja oszustw człowieka ze studolarowego banknotu! Z autorem rozmawiał duet  Bibliocreatio

Problem w tym, że ludzie dzisiaj są słabo zakorzenieni, przez co dialog z otoczeniem w naszej kulturze stał się czymś obcym. Moglibyśmy uczyć się od drzew, które nieustannie komunikują się z ziemią i innymi organizmami, m.in. poprzez zjawisko mikoryzy. One są uzależnione od ziemi, a ziemia w jakiś sposób jest uzależniona od nich – mówi Adam Robiński, autor książek „Hajstry” i „Kiczery”. Rozmawiał Grzegorz Przepiórka

„Globalnie mamy trzy problemy z zasobami wody: jest jej za dużo, za mało lub jest zbyt zanieczyszczona. Antropogeniczne zmiany klimatu i inne skutki działalności człowieka coraz bardziej nasilają te problemy” – o tym, ile w Polsce mamy wody i kiedy może jej zabraknąć, dra Sebastiana Szklarka wypytuje Robert Rient

Gdy podczas protestów w sejmie Iwona Hartwich powiedziała jednej z posłanek: „Pani nie wie, co my czujemy”, ułożył mi się w głowie tekst, w którym zapragnęłam wytłumaczyć, jak czuje się rodzic dziecka niepełnosprawnego – z Dorotą Danielewicz, autorką książki „Droga Jana”, rozmawiała Agnieszka Drotkiewicz

Autorzy zdjęć Fejmi Daut i Samir Ljuma opowiadają o „Krainie miodu”, nakręconym w Macedonii Północnej dokumencie o tradycyjnym pszczelarstwie, który będzie w lutym walczył o Oscary. Rozmawiał Dariusz Kuźma

Nigdy nie planowałem zostać wielką gwiazdą z plakatu. Mam tak zwaną „twarz na 20 minut czasu ekranowego” i nie utrzymam uwagi widza przez półtorej godziny. Uczyniłem z tego swój atut i znak firmowy, który pozwolił mi wytrwać w branży przez ostatnich 40 lat. – z Joe Pantoliano rozmawiał Mateusz Demski

Albumem „Hipokamp” gitarzysta Marek Napiórkowski świętuje trzydziestolecie twórczości. Przy okazji tej premiery muzyk opowiada o tym, jak zmieniła się dola polskiego jazzmana, o pożytkach z bycia sidemanem, graniu Bowiego, słowiańskiej tęsknicy i alternatywie, która stała się nagle mainstreamem. Rozmawia Jan Błaszczak

Fenomen albo powód do wstydu. Muzyczny bękart albo kopciuszek, który zabłysnął po trzydziestce. Obiekt miłości albo nienawiści... A może gustu muzycznego wcale nie musimy kłaść na ostrzu noża? Autorka książki „Nikt nie słucha. Reportaże o disco polo” proponuje zacząć od... rozmowy. Spotkał się z nią Grzegorz Przepiórka