Szukaj

Złodzieje, którzy weszli do kaplicy z malowidłem Matki Boskiej Częstochowskiej, nie pozostawili po sobie żadnych śladów. Czyżby zawodowcy? O niesłychanej kradzieży, do której doszło w nocy z 22 na 23 października 1909 r. na Jasnej Górze, pisze

O jednej z największych wypraw w historii, którą dowodził człowiek niebudzący zaufania swojej załogi, czyli Ferdynand Magellan, pisze

Na trybunach warszawskiego Stadionu Wojska Polskiego zasiadło 20 tys. kibiców. Mimo napiętej sytuacji międzynarodowej, gróźb Hitlera i przeprowadzanej już w kraju cichej mobilizacji. Oczywiście kibice nie wiedzą, że podpisany kilka dni wcześniej niemiecko-radziecki pakt o nieagresji, znany dziś jako pakt Ribbentrop–Mołotow, zawierał tajny protokół dodatkowy przewidujący rychły rozbiór II Rzeczypospolitej.

Wegetarianizm traktuje się niekiedy jako nowinkę albo przejaw współczesnej fascynacji kulturą indyjską. W rzeczywistości dyskusja nad niejedzeniem mięsa trwa w kulturze Zachodu od starożytności – pisze

Skamieniałe szczątki zwierząt sprzed milionów lat fascynują nie tylko naukowców. O książce „Sprzedam dinozaura. Paleontolodzy, kolekcjonerzy i przemyt skamielin” pisze

Była 22:17 polskiego czasu, gdy na powierzchni Księżyca pojawił się niepozorny, wręcz lichy lądownik przybyszów z Błękitnej Planety. Kilka godzin później wydobył się z niego dumny przedstawiciel homo sapiens: Amerykanin Neil Armstrong. „That’s one small step for a man, one giant leap for mankind”, czyli „To mały krok dla człowieka, lecz dla ludzkości ogromny skok” – takie słowa wypowiedział, gdy jako pierwszy człowiek postawił stopę na Księżycu.

Od szatańskiego pomiotu do kociej osoby – zmiana, która dokonała się w postrzeganiu kotów, więcej ma wspólnego z nami niż z nimi.

O tym, że koty rządzą całym światem, wiadomo od dawna. Jednak fakt, że zajmują też dawne miejsce psów, jest zupełną nowością. Na czym polega ten fenomen, wyjaśnia francuski eseista i znawca historii zwierząt.

Dzieło ma cieszyć, pobudzać, dawać wytchnienie. O sednie sztuki Ania Diduch rozmawia z wybitnym krytykiem Jerrym Saltzem.

Kto rządzi w pierwszym lipcowym „Przekroju” z roku 1955? Oczywiście młodzi. Już zaraz przedefilują też ulicami Warszawy, przynosząc ze sobą trzeszczące dźwięki jazzu, modę na egzystencjalizm i nadzieję na zmianę.

Dzieci mają prawo do opieki, nauki i życia bez przemocy – żeby jednak stało się to oczywistością, trzeba było się postarać. Zrobiła to dwójka zapaleńców: Janusz Korczak jako jeden z pierwszych apelował o uznanie praw dziecka, Eglantyne Jebb doprowadziła do ich spisania.

Obchodzenie świąt może dziś bardziej kojarzyć się z teatralnym spektaklem niż aktem, w którym coś wydarza się naprawdę. Mircea Eliade zaproponował jednak teorię pozwalającą zrozumieć zarówno sens religijnego rytuału, jak i pewną uniwersalną skłonność ludzkiego umysłu.

Pierwsze wyjaśnienie: z rywalizacji o terytorium i zasoby. Drugie: stoi za nimi nasza wrodzona skłonność do agresji. Trzecie: to wina patriarchatu. Czy którąkolwiek z tych teorii możemy uznać za w pełni przekonującą? Zastanawia się Tomasz Wiśniewski.

Ludzie zawsze kochali go za piękno, lecz przede wszystkim wierzyli w jego moc. Miał uzdrawiać chorych, a zmarłym zapewniać pomoc w zaświatach. Bursztyn, otoczony nimbem tajemnicy, wypełniał przestrzeń pomiędzy tym, co żywe, a nieożywionym. Pisze Tomasz Wichrowski.

Mało o nich wiemy, bo Celtowie mieli do pisma mniej więcej taki sam stosunek jak do Rzymian. Nieugięci, jeśli chodzi o tę zdobycz cywilizacji, jednocześnie wprowadzili do Europy żelazo, a także nowe wierzenia, odrębne tradycje i kulturę, której echa słychać do dzisiaj.

Druidów, celtyckich kapłanów, wyobrażamy sobie zwykle jako starców w białych szatach, mądrych i łagodnych. Tymczasem wygląda na to, że choć dysponowali ogromną wiedzą i cieszyli się szacunkiem, bywali krwawi. I nie musieli być mężczyznami.

Co takiego miała w sobie królowa Icenów, jednego z plemion Brytów, że doczekała się pomnika w centrum miasta, które niegdyś zrównała z ziemią?

Nie pasowała do epoki, w której przyszło jej żyć. Wywoływała skandale obyczajowe i przegrywała duże sumy na wyścigach konnych. Widziała więcej niż współcześni jej wynalazcy, których wyprzedzała pomysłowością. Poznajcie Adę Lovelace, pierwszą programistkę w historii.

Kiedy umarł, zgromadzeni ludzie szybko się rozeszli. W pokoju zostali jedynie zawiadowca stacji kolejowej oraz osobisty lekarz wielkiego pisarza, Duszan Makowicki. To on zamknął powieki Tołstoja, obwiązał chustką podbródek. A do kolejarza powiedział: „Nie pomogły ani miłość, ani przyjaźń, ani oddanie”.

Ludzie. Jesteśmy już od jakiegoś czasu. Kiedy myślimy o naszej przeszłości, myślimy o starożytnych cywilizacjach, piramidach i tego typu rzeczach. Ale to tylko maleńka, maleńka część naszej historii.

Wystawa okładek „Przekroju” to nie tylko wzruszająca podróż w czasie, ale i kawał historii Polski i świata. Zapraszamy na wystawę do warszawskiego Konesera w dniach 14–31 października 2022!

Największy spektakl pirotechniczny XVIII-wiecznej Europy przypominamy z okazji kończącej się w Muzeum Sztuki Nowoczesnej wystawy pt. „Czym jest Oświecenie? 200 lat Gabinetu Rycin BUW”. Pisze