Szukaj

Zaświaty nie od razu były obietnicą raju – ludzie postrzegali je najpierw jako mroczną krainę, dom ciemności. Aby odkryć narodziny rytuałów religijnych, potrzeba archeo­logicznego śledztwa w sprawie prehistorycznych pochówków.

To zupełnie naturalne, że postrzegamy życie na tym świecie tylko jako etap. Coś już było wcześniej i coś jeszcze będzie. Pisze badaczka z Boston University, zajmująca się funkcjonowaniem mózgu,

Druidów, celtyckich kapłanów, wyobrażamy sobie zwykle jako starców w białych szatach, mądrych i łagodnych. Tymczasem wygląda na to, że choć dysponowali ogromną wiedzą i cieszyli się szacunkiem, bywali krwawi. I nie musieli być mężczyznami.

Zgodnie z perspektywą ateistyczną religia nie jest tym, czym się wydaje. Bogowie i zaświaty nie istnieją, a w najlepszym razie odgrywają określone, zgoła świeckie role. Jedna z popularnych teorii głosi, że mitologia, rytuał i kapłani to tak naprawdę kamuflaż – o czym pisze

Wszyscy słyszeliśmy o krwawych ofiarach z ludzi składanych przez Azteków. Rzadko pamięta się jednak o tym, że ofiarowywali oni bóstwu również własną krew.

W cyklu o Harrym Potterze krew jednorożca przywraca życie umierającym. W niezwykłe moce tego zwierzęcia wierzono jednak znacznie wcześniej. Pisali o nich już starożytni, na co zwraca uwagę

Składanie ofiar z ludzi nie zawsze było aktem przemocy. Lud Khondów oddanie życia uznawał za przywilej, a dobrowolne ofiary otaczał szacunkiem.

Opowieść rosyjskiego pielgrzyma o niebezpiecznym spotkaniu z wilkiem, nocnych widziadłach i potędze modlitwy wewnętrznej. Przedstawiamy fragment jednej z najniezwyklejszych książek w dziejach literatury rosyjskiej.

Współczesna nauka zrewolucjonizowała naszą wyobraźnię. Z kosmologiem i filozofem Michałem Hellerem – o maszynie parowej, teologii i fizycznych problemach z materializmem – rozmawia

Kim był – nie wiadomo. Bezimienny, pokorny asceta przemierzał Rosję w poszukiwaniu siebie (i Boga). Jego rozważania stanowią świadectwo XIX-wiecznego wschodniego mistycyzmu, którego wpływy są widoczne do dziś – także w zachodniej kulturze.

Syberyjska duchowość, nielegalna w ZSRR i odradzająca się od czasu jego upadku, wciąż jest niechętnie widziana przez rosyjską wierchuszkę. Sytuacji nie ułatwiają wewnętrzne spory: podczas gdy jednym szamanom duchy podpowiadają, by iść z duchem czasów, to drugim – żeby iść na Moskwę.

Żyli w Rosji boży szaleńcy, którym wolno było obrażać nawet cara. Narażali się na skrajne temperatury, ból i życie na marginesie. Kim byli jurodiwi, wyjaśnia

Wielkim bóstwom kobiecym występującym w strefie indo-śródziemnej trudno odmówić okrucieństwa. Zilustrujemy to popularnym w starożytności kultem Wielkiej Macierzy.

Daniel Rycharski, wierzący artysta i wyoutowany gej. To jego historię opowiada film „Wszystkie nasze strachy”, który zdobył właśnie najważniejszą w świecie polskiego filmu nagrodę – Złote Lwy. Reportaż o Danielu Rycharskim, jego historii i pozycji w świecie sztuki przygotował dla „Przekroju”

O duchowej stronie życia mieszkańców Korei Południowej z Romanem Husarskim, autorem „Kraju niespokojnego poranka. Pamięć i bunt w Korei Południowej” (wyd. Czarne) rozmawia

Kiedy Tischner prowadził wykłady z filozofii dla studentów, zawsze miał jakąś historię góralską do opowiedzenia. O jego nieoczywistych definicjach prawdy pisze

Na wielką ucztę dla wyobraźni zaprasza Czytelniczki i Czytelników „Przekroju” trochę wyobrażony, a trochę nie

Nie tak łatwo jest wygonić demona z upartych pogan. O niezbyt skutecznej instytucji nawracania rdzennych Amerykanów pisze

Grupa uczonych powołanych przez University of Bristol miała za zadanie zweryfikować notatki Pumpkinsa. Jaki był rezultat tych badań?

Niezwykle ciekawą i oryginalną interpretację mitu dionizyjskiego, autorstwa wielkiego filologa klasycznego, Waltera F. Otta, przeczytał i zrecenzował

Tybet – najbardziej tajemniczy kraj świata – zamknął swoje granice przed cudzoziemcami, gdyż całkiem zasadnie obawiał się utraty niepodległości. Ale szpiedzy mieli swoje sposoby, by dostać się do kraju dalajlamów. W tych sekretnych misjach towarzyszył im szpieg z krainy „Przekroju” –

Gdzie znajduje się dusza? Tym razem nie o jej meandrach, ale o jej nieoczywistym miejscu zamieszkania pisze

O tym, dlaczego upiory, czyli łopi, wieszczy i strzygonie nie piją krwi, za to lubią i dobrze podjeść, i popić, i dziecko spłodzić – z mediewistą Łukaszem Kozakiem rozmawia

Boska szczypta rozważań fundamentalnych – czyli o pojęciu Boga w stoicyzmie opowiada

Historia światowych monarchii pokazuje, że nie tylko potomkom brytyjskiej rodziny królewskiej nie żyje się w ramach tej instytucji najłatwiej. O upadku wszechmocnego władcy pisze

Powszechność mitu o potopie zadziwia, podobnie jak trafność intuicji naszych przodków, którzy w wodzie upatrywali początków wszelkiego życia.

Woda – źródło i warunek wszelkiego istnienia. Jak woda buduje nasz świat? Odpowiedzi szuka

W rozwoju duchowym mnichów i mniszek pomagają praktyki, które mogą wydawać nam się makabryczne. Ćwiczenia opisane w najstarszych pismach buddyjskich w kolejnej części cyklu „Nie do wiary” przestawia

Książkę dla tych, którzy szukają jednej i „właściwej” metody duchowej czy psychologicznej, poleca

Nie da się zaspokoić ciągłego wewnętrznego braku, który nami szarpie. Nie da się znaleźć zaspokojenia w kolejnym statusie, osiągnięciu albo szkole buddyjskiej – o kolejnych stopniach swojej ścieżki opowiada pisarz

Religia czasami łączy się wprost z ekonomią, a spektakularnym tego przykładem są kulty cargo występujące zwłaszcza w Melanezji, na zachodzie Oceanii – pisze

O potrzebie ateizmu, Stanisławie Lemie, intelektualnych lękach i o tym, że to nauka daje nadzieję – opowiada reżyser teatralny Mateusz Pakuła, którego „Lem vs P. K. Dick” miał premierę jesienią na deskach Łaźni Nowej w Krakowie. Rozmowę przeprowadziła

Szkoły buddyjskie odróżniałem po kolorach. Nie wiedziałem, którą wybrać – o poszukiwaniach i wyborze pisze w drugiej części naszego nowego cyklu

Z niektórymi religiami nie ma żartów. Z innymi jest łatwiej. Jedne od drugich odróżnia

Idea powrotu do chwały imperium osmańskiego, duma z bycia Turkiem i selfie w sułtańskiej komnacie. O współczesnej Turcji z Agnieszką Rostkowską, autorką reportażu „Wojownicy o szklanych oczach. W poszukiwaniu Nowej Turcji”, rozmawia

„Naukami Buddy zainteresowałem się 20 lat temu – nie wiedziałem dokładnie dlaczego”. O swojej wielorakiej duchowej ścieżce opowiada w pierwszej części naszego nowego cyklu pisarz

Nie zdarzyło wam się, spotykając człowieka po raz pierwszy, przyłapać się na niemądrej myśli: „Ja przecież kiedyś go znałem”! Albo jadąc przez zupełnie nieznaną okolicę i obserwując krajobraz doznać dziwnego uczucia, że się tutaj już kiedyś było? A nawet wiadomo co znajduje się za tym zakrętem...

Filip Neri jest bez wątpienia jedną z najbarwniejszych postaci Kościoła katolickiego. Ekscentryk i prowokator mający za nic konwenanse. Nawet setki lat po swojej śmierci wzbudza zainteresowanie nie tylko wiernych, ale też środowiska naukowego.

Czy można przeżyć śmierć przed śmiercią? Okazuje się, że jest to całkiem prawdopodobne. O tajemniczym kluczu do nieśmiertelności pisze Brian C. Muraresku, a tłumaczy Jan Dzierzgowski.

Ochrona przyrody ma wiele wspólnego z aksjologią, metafizyką, a nawet teologią. O tym, dlaczego niszczenie łąk i lasów to wykroczenie przeciw piątemu przykazaniu, pisze

Istnieją dwie uzupełniające się ścieżki rozwoju duchowego. Jedna polega na podjęciu wysiłku w związku z wewnętrznymi poszukiwaniami, a druga – na pozbyciu się oczekiwań co do pożądanego efektu.

Wyjątkowa rozmowa ze słynnym profesorem ateizmu Bohdanem Antytejowskim.

O górach świętych i kosmicznych opowiada

Jak starożytni Egipcjanie szykowali się na tamten świat i dlaczego przeprawa ich dusz była najeżona niebezpieczeństwami, wyjaśnia

O praktyce samobiczowania się pisze

Życie może być przygodą i odkrywaniem. Pod warunkiem, że odważysz się skorzystać z szansy rozwoju. Przeczytajcie, co ma na ten temat do powiedzenia

Jednymi z centralnych wątków, wokół których grawitują zainteresowania taoizmu religijnego, są równowaga psychofizyczna i długowieczność osiągane na rozmaite sposoby. Pisze

Granice między nauką a metafizyką nie zawsze mają charakter ostrego podziału i nie wszystkie zjawiska można wyjaśnić na gruncie materialistycznego światopoglądu – pisze

W upalne dni naturalny odruch każe szukać schronienia w cieniu. Południe to godzina, gdy słońce, bez którego nie byłoby życia, okazuje swoją niszczycielską siłę.

O słońcu, które świeciło Grekom (i Rzymianom), pisze