Przekrój roku 2018
Wiedza i niewiedza

Przekrój roku 2018

Czyta się 7 minut

Zima

6 stycznia

Zima zaskoczyła Algierczyków: na Saharze, w rejonie miasta Aïn Séfra, spadł śnieg.

9 stycznia

Rekonstrukcja rządu. Początkowo byliśmy dumni z płynnej angielszczyzny premiera – zanim na lutowej konferencji w Monachium nie zaczął mówić o „żydowskich sprawcach Holokaustu”.

5 lutego

Minęło 10 316 dni od upadku muru berlińskiego – od 5 lutego mur nie stoi już dłużej, niż stał.

6 lutego

Seria niezwykłych zdarzeń w światku motoryzacji. 6 lutego kalifornijski miliarder Elon Musk wysłał w kosmos samochód Tesla. Miesiąc wcześniej anonimowy 21-latek wjechał autem marki Volvo do zalewu opodal Krasnegostawu.

14 lutego

Kolejna masakra w USA – w szkole na Florydzie. 17 ofiar, w większości dzieci. Czy to nie czas, żeby Amerykanie zrezygnowali z symbolu swojej wolności, czyli powszechnego dostępu do broni palnej?

***

Kolejna

Informacja

Twoja pula treści dostępnych bezpłatnie w tym miesiącu już się skończyła. Nie martw się! Słuchaj i czytaj bez ograniczeń – zapraszamy do prenumeraty cyfrowej, dzięki której będziesz mieć dostęp do wszystkich treści na przekroj.org. Jeśli masz już aktywną prenumeratę cyfrową, zaloguj się, by kontynuować.

Subskrybuj

Czytaj również:

Gdy zwierzęta mogły mówić
i
zdjęcie: Pedro Lastra/Unsplash
Marzenia o lepszym świecie

Gdy zwierzęta mogły mówić

Andrzej Szyjewski

Wierzenia Khoisan, rdzennych mieszkańców Afryki Południowej, nie zmieniły się od tysiącleci. To opowieści o czasach, gdy czas nie istniał, wszystko było wszystkim, a na Ziemi wszelkie istoty żyły w harmonii.

Ludność San tworzy społeczności koczownicze, łowiecko-zbierackie, którym przewodzą starsi, doświadczeni mężczyźni (wyróżniający się łowcy), nie ma więc stałych wodzów ani trwale zespolonych gromad. Tereny łowieckie i źródła wody są włas­nością kolektywną i dawniej były bronione zbrojnie przed intruzami. Wydają się ogniwem pośrednim między najpierwotniejszymi a współczes­nymi mieszkańcami Afryki. Pierwotnie grupy te zamieszkiwały całą Afrykę od Sahary po Kalahari, ale przez grupy rolnicze i pasterskie zostały zepchnięte na południe. Obecnie zamieszkują słony step i tereny półpustynne południowej Afryki (w 1990 r. oceniano ich liczebność na 55 tys.). Wraz z Khoikhoi posługują się unikatowymi językami wykorzystującymi tzw. mlas­ki, czyli specyficzne dźwięki wydawane przez klaśnięcia językiem o podniebienie lub zęby. […] Potwierdzono, że ślady pobytu San w południowej Afryce datują się od co najmniej 2300 p.n.e. – niektórzy badacze cofają nawet do X tysiąclecia p.n.e., wskazując na odkrywane malowid­ła i ryty naskalne, pochodzące z ostatnich kilku tysięcy lat, których tematyka jest zgodna ze współczesnymi wierzeniami tej społeczności (np. przedstawienia ludzi antylop, tańca rytualnego w zgiętej pozycji i puszczania krwi z nosa). Kontynuacja tematów malarskich z głębokiej przeszłości pokazuje, że – podobnie jak u Aborygenów w Australii – mamy do czynienia z historią długiego trwania, wierzeniami, które pozostały w niezmienionej formie nawet od tysiącleci.

Czytaj dalej