Przekrój lata 2019
i
rysunek z archiwum nr 679/1958 r.
Wiedza i niewiedza

Przekrój lata 2019

Czyta się 4 minuty

4 czerwca

2 mln mieszkańców Hongkongu protestowały przeciw nowej ustawie umożliwiającej ekstradycję aresztantów do Chin. Rząd zamroził ustawę, ale rozgoryczeni stopniowym odbieraniem im wolności obywatele kontynuują protesty i strajki.

30 czerwca

Donald Trump został pierwszym urzędującym prezydentem USA, który spotkał się z przywódcą Korei Północnej. Trump, który jeszcze dwa lata temu wyrażał się o Kimie z pogardą, teraz mówił o wyjątkowej przyjaźni łączącej go z Koreańczykiem.

2 lipca

Za pomocą najmniejszej na świecie maszyny do rezonansu magnetycznego naukowcy z Instytutu Badań Podstawowych w Seulu sfotografowali pojedyncze atomy żelaza i tytanu. Mówiąc ściślej: są to obrazy przedstawiające interakcję magnetyczną między aparaturą a cząsteczką. Na zdjęciach atomy mają trochę nadęte, a trochę zacięte miny typowe dla celebrytów zaskoczonych przez paparazzich.

2 lipca

Nie jest wysoki, ale ludzie go kochają. Może to ten zapach? Drzewem Roku 2019 został wybrany bez czarny rosnący między blokami przy ul. Grodzisko 5 i Słowackiego 9a w Rzeszowie.

Informacja

Z ostatniej chwili! To pierwsza z Twoich trzech treści dostępnych bezpłatnie w tym miesiącu. Słuchaj i czytaj bez ograniczeń – zapraszamy do prenumeraty cyfrowej!

Subskrybuj

3 lipca

Naukowcy z Eidgenössische Technische Hochschule Zürich ogłosili, że sadząc lasy, możemy zatrzymać globalne ocieplenie. Inni specjaliści uważają jednak, że to nieprawda: bez znacznego ograniczenia emisji CO2 katastrofa jest nieunikniona.

7 lipca

„Naprzód, geje!” – wzywała swoją drużynę do walki Megan Rapinoe, kapitanka amerykańskiej drużyny piłkarskiej. Dziewczyny z USA zostały mistrzyniami świata już po raz czwarty (na osiem edycji turnieju).

8 lipca

Ulubione przez pszczoły rośliny zasadzono na dachach 316 przystanków autobusowych w Utrechcie.

15 lipca

4 godziny i 57 minut trwał najdłuższy finał gry pojedynczej w historii finału Wimbledonu, w którym Novak Djoković pokonał Rogera Federera. Dziwna rzecz: dokładnie tyle samo trwał w tym roku finał męskiego debla.

24 lipca

Boris Johnson zastąpił Theresę May na stanowisku premiera Wielkiej Brytanii. Jest to czwarty w powojennej historii brytyjski premier, który skończył Eton, prywatną szkołę, gdzie w sposób niezrównany naucza się pewności siebie i poczucia wyższości.

30 lipca

Fionn Ferreira, 18-latek z Irlandii, opracował metodę oczyszczania wody z mikroplastiku, czym wygrał konkurs Google Science Fair. Mamy szansę doczekać skutecznych filtrów do pralek, a ryby – czystszej wody w morzach.

30 lipca

Etiopczycy zasadzili 353 mln drzew w 12 godzin. W ciągu całej pory deszczowej (od maja do października) chcą ich zasadzić 4 mld. Dziś tylko 4% Etiopii porastają lasy. Pod koniec XIX w. było to 30%.

30 lipca

Architekci Ronald Rael i Virginia San Fratello zamontowali huśtawki między sztachetami stalowego płotu na granicy między USA i Meksykiem, aby dzieci z jej obu stron mog­ły się wspólnie bawić.

lipiec

Podczas nagonki na osoby LGBT padły kuriozalne porównania doszukujące się analogii między tolerancją dla mniejszości seksualnych a totalitaryzmem. Internet zareagował żartami o rzekomym pakcie Rib­bentrop–Mołotow–George Mi­chael. I byłyby one zabawne, gdyby nie coraz częstsza, fizyczna i werbalna, przemoc – jak podczas Parady Równości w Białymstoku.

lipiec

Lipiec 2019 był najgorętszym miesiącem w historii globalnych pomiarów temperatury. Ale nie przyzwyczajajmy się – takie rekordy nie utrzymują się ostatnio zbyt długo.

lipiec, sierpień

Susze w Polsce. Wiele miast oferuje mieszkańcom dotacje na instalacje łapiące deszczówkę.

2 sierpnia

Kanadyjka Dee Gallant podczas leśnej wędrówki z pieskiem odstraszyła kuguara, puszczając mu z telefonu piosenkę zespołu Metallica Don’t tread on me, czyli „nie depcz po mnie”. Niewykluczone, że piosenka działa też na koty depczące rano śpiących właścicieli.

7 sierpnia

Po pięcioletnich badaniach dr Rosalba Hernandez z University of Illinois ogłosiła: optymiści śpią lepiej i dłużej. Powstaje jednak pytanie: czy dobry sen wynika z optymizmu, czy może optymizm jest efektem długiego przebywania w krainie snu?

9 sierpnia

W zoo w Antwerpii panda wielka powiła bliźniaki. Ponieważ samica pandy w takim przypadku odtrąca jedno z dzieci, opiekunowie podmieniają co jakiś czas maleństwa. Matka nie domyśla się więc, że ma dwoje – prosimy czytelników, by na razie zachowali w tej sprawie dyskrecję.

W innych ogrodach zoologicznych też wiele się dzieje: w Berlinie dwa pingwiny samce adoptowały jajko. W Bostonie anakonda samica, który nigdy nie miała kontaktu z samcem, urodziła 18 młodych.

17 sierpnia

Kontrowersje wokół rejsu Grety Thunberg na szczyt klimatyczny do USA jachtem sponsorowanym przez monakijski Yacht Club. Podróż okazała się nie aż tak przyjazna środowisku, na jaką wyglądała, a towarzystwo bon vivantów z raju podatkowego też niespecjalnie pasuje do wizerunku Thunberg. Pewne jest jedno: nawet gdyby Greta zaczęła palić cygara, grać w kasynie i jeździć w wyścigach samochodowych, nie zmieni to tego, co naukowcy mówią na temat kataklizmu klimatycznego.

19 sierpnia

Farma trolli w Ministerstwie Sprawiedliwości zajmowała się oczernianiem niewygodnych dla władzy sędziów. Kierował nią, jak ujawnił Onet, wiceminister Łukasz Piebiak. Helsińska Fundacja Praw Człowieka porównuje to do metod stosowanych przez władze PRL.

20 sierpnia

Po protezach dla buldoga, charta, labradora oraz kucyka specjaliści z Rzeszowskich Zakładów Ortopedycznych skonstruowali sztuczną nogę dla strusia z Racławic Śląskich.

20 sierpnia

Donald Trump odwołał swoją wizytę w Danii, gdyż dowiedział się, że Grenlandia nie jest na sprzedaż. Zaraz potem w duńskiej gazecie „Politiken” ukazała się wypowiedź premiera Grenlandii Kima Kiel­sena, w której rozważał on odkupienie od Stanów Zjednoczonych ich ziem. Kielsen przypomniał, że pierwszym Europejczykiem, który dotarł do Ameryki, był Leif Szczęśliwy, wiking wychowany na Grenlandii. Wypowiedź okazała się żartem gazety – Kielsenowi nie było w istocie do śmiechu. Trump za to nie tracił humoru i brnął, publikując na Twitterze mem ze swoim złotym wieżowcem ustawionym pośród grenlandzkich domków.

sierpień

Pożary w Amazonii. Jest ich według różnych źródeł 40 do 80% więcej niż w zeszłym roku. Płonie świeżo wycięty las, ale w większości obszary wykarczowane dawniej, szykowane pod intensywną uprawę. Prezydent Brazylii Jair Bolsonaro początkowo zlekceważył sprawę i stwierdził, że dżunglę podpalają organizacje pozarządowe. Jednak pod wpływem międzynarodowych protestów zmienił nastawienie, przynajmniej z pozoru, i obiecał zająć się problemem. Więc: warto protestować!

 

Czytaj również:

Przekrój wiosny 2019
i
ilustracja: Kazimierz Wiśniak
Wiedza i niewiedza

Przekrój wiosny 2019

27 marca

Patyczków do baloników, plastikowych widelczyków, do drinków mieszadełek, do uszu dłubadełek – nie będzie nam żal. Wszystko to jest w niesławnej dziesiątce przedmiotów jednorazowego użytku, które najczęściej lądują na brzegach mórz i które do 2021 r. mają zniknąć ze sprzedaży w UE, co uchwalił Parlament Europejski.

Czytaj dalej