Jubileuszowy quiz Przekrój przez Przekrój
i
fragment obrazu "Desperat (Autoportet)", Gustave Courbet, 1843–45 r./ Wikimedia Commons.
Rozmaitości

Jubileuszowy quiz Przekrój przez Przekrój

Czyta się 5 minut

W 1975 roku redakcja „Przekroju” przygotowała dla stałych Czytelniczek i Czytelników zabawę. Był to jubileuszowy quiz „Przekrój przez Przekrój” z okazji 30 lat Przekroju.

Zapraszamy do rozwiązania sentymentalnego testu i przekonania się, ile Państwo wiedzą o dawnym „Przekroju”.

Przed rozpoczęciem zabawy zachęcamy do przejrzenia numeru 1562/1975 w naszym cyfrowym archiwum.

Pytanie 1

Jak nazywa się autor wielu reportaży i artykułów drukowanych od 8 numeru P.; cykl tych artykułów nosił tytuł Sprawy Polaków i został ponownie wznowiony w zeszłym roku. Przyznano mu niedawno za ten tom jedną z nagród — specjalną — redakcji „Życia Literackiego”. Błyskawicznie też zniknęła w ostatnich tygodniach z księgarń jego Encyklopedia spraw międzynarodowych i ONZ.

Autorem Spraw Polaków i wydanej ostatnio Encyklopedii spraw międzynarodowych i ONZ jest Edmund Osmańczyk.

Pytanie 2

W swym 30-Ieciu P. popularyzował różne kierunki plastyki. Ale jeden z malarzy został w naszym piśmie uhonorowany szczególnie i Czytelnicy przez rok oglądali jego dzieła. Który z wymienionych poniżej:

Pablo Picasso

Pablo Picasso

Salvador Dali

Salvador Dali

Paul Klee

Paul Klee

Plastykiem szczególnie przez nas uhonorowanym był Picasso. Przekrój (na własną rękę) ogłosił rok 1959 Rokiem Picassa, publikując w każdym numerze reprodukcje z jego twórczości.

Pytanie 3

Mickiewicz na czele Legionu Polskiego witany w 1848 w Mediolanie

Mickiewicz na czele Legionu Polskiego witany w 1848 w Mediolanie

Ten rysunek zamieszczony został w P. z okazji odbudowy pomnika Wieszcza w Warszawie. Jego autor, sygnowany literami A. U., publikował dawniej wiele rysunków w naszym piśmie. Ostatnio — ozdobił nim zeszłoroczny kalendarz. Jak się nazywa?

Autorem rysunku przedstawiającego Mickiewicza na czele Legionu Polskiego, witanego w 1848 w Mediolanie jest — Antoni Uniechowski.

Pytanie 4

Prosimy podać imiona i nazwisko poety, który jest autorem wiersza zawierającego także tę zwrotkę:

A jednak żal. Odejść nie łatwo.
Taak. Kończę wiersz ten ze łzą w oku.
Lecz może, dzięki mym kontaktom,
będę aniołkiem na obłoku?
Cóż, człowiek fruwa tak, jak może,
Obywatelu Redaktorze.

Przytoczona zwrotka pochodzi z wiersza Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego. Był to List z fiołkiem do redaktora Przekroju (P. 76 z 1946 r.).

Pytanie 5

W którym numerze P. ukazało się to zdjęcie?

Zamieszczone zdjęcie, tylko w nieco większym formacie ukazało się w numerze 1562 (tym samym co quiz) na stronie 2; to był test na spostrzegawczość.

Pytanie 6

Od bardzo wielu numerów P. na stronie ostatniej, dawniej 16, a teraz 24 ukazuje się wiersz L. J. Kerna. Kern drukował wiersze w P. od lat, ale chodzi o rok, od którego poczynając jego wiersz znajdujecie w numerze co tydzień:
od 1949, 1952, 1958, 1965. 

Wiersze Ludwika Jerzego Kerna ukazują się stale, niemal co numer, a nie sporadycznie od roku 1952; jest to chyba światowy rekord tego rodzaju.

Pytanie 7

TAK lub NIE: 
W czasie 30 lat P. drukował utwory wielu współczesnych pisarzy polskich i obcych. Wymieniamy nazwiska 20 autorów. Czy wszyscy z nich byli drukowani w P.?

Oto lista autorów:

Borges, Bradbury, Choromański, Dąbrowska, Gombrowicz, Dürrenmatt, Hemingway, Erenburg, Kafka, Kuncewiczowa, Lem, Moravia, Nałkowska, Sartre, Szaniawski, Szołochow, Tuwim, Waltari, Wańkowicz, Waugh.

TAK, wszystkich wymienionych 20 pisarzy i wiele dziesiątków innych drukowaliśmy w P.

Pytanie 8

TAK lub NIE:
Czy ostatnia strona, Rozmaitości, zawsze była drukowana inaczej niż inne, do czytania na szerokość.

NIE. Ostatnia strona P. najpierw drukowana była jak inne — pionowo.

Pytanie 9

Przeczytaj uważnie tę myśl i odpowiedz, czy autorem jest Konfucjusz, Nowak, Chesterton, Prutkowski, Proust, a jeśli kto inny, to kto?

Nadzieja —
marzenie i oczekiwanie
zawinięte w jedną paczkę

Autorem cytowanej złotej myśli jest Bierce, co można było stwierdzić na stronie 19 w tym samym numerze P., w którym zamieszczony był quiz.

Pytanie 10

TAK lub NIE:
Czy autorem tekstów pod tytułem Czar twoich kółek był Sobiesław Zasada?

Autorem tekstów pt. Czar twoich kółek NIE był Sobiesław Zasada, lecz Salami Kożerski (pseudonim redakcyjny).

Pytanie 11

Autorzy P. stworzyli na naszych łamach wiele postaci. Oto pięć z nich: Profesor Tutka, Alojzy Gżegżółka, Maniuś Kitajec, August Bęc-Walski, inż. Nowak.

Prosimy połączyć postacie z nazwiskami twórców: Wiech, Jerzy Szaniawski, Karol Ferster „Charlie”, K. I. Gałczyński, Andrzej Mleczko.

Autorami fikcyjnych postaci, które urodziły się na łamach Przekroju (kilku, bo tych postaci było znacznie więcej), byli: Jerzy Szaniawski (Profesor Tutka), Konstanty I. Gałczyński (Alojzy Gżegżółka), Wiech (Maniuś Kitajec), Karol Ferster „Charlie” (August Bęc-Walski), Andrzej Mleczko (inż. Nowak).

Pytanie 12 

Jak popularna rubryka P. nazywa skrócie DSV? Jest ona także w tym numerze.

Redagowany przez Jana Kamyczka od roku 1947 poradnik nazywa się Demokratyczny savoir-vivre.

Pytanie 13

Dobrze wychowany – mile widziany – to był tytuł naszego konkursu czy ankiety?

Dobrze wychowany — mile widziany to był tytuł naszej ankiety, a nie konkursu.

Pytanie 14

Kto projektuje modne Kolekcje Przekroju, sprzedawane w wartkich Domach Towarowych „Centrum” (dodajmy — w kwietniu nasza kolekcja dostępna będzie także naszych Czytelniczek i Czytelników poza Warszawą w większości wojewódzkich miastach Polski).

Autorem kolekcji Przekroju, sprzedawanych w Domach Towarowych „Centrum” jest Hoff.

Pytanie 15

Jedna z naszych stałych rubryk nosi tytuł: Chrońmy je! Czego dotyczyła? Ochrony oczu, roślin, nerek, samochodowych czy włosów?

Rubryka Chrońmy je dotyczyła ochrony roślin.

 
 

O

 

Czytaj również:

Historyczny Przekrój przez Przekrój: 500 numerów
i
Od lewej: Jan Szwedo, Stasia Kolankówna, Józef Cercha, Jan Kamyczek, Maria Jarczyńska, H. Mortkowicz-Olczakowa, Renata Złoloryjska, Redaktor Naczelny. Siedzą: przy torcie poetka, Wiera Nadzieja-Miłosz, Merka Ziemiańska, Stefania Kisioł/archiwum, nr 25/1946
Wiedza i niewiedza

Historyczny Przekrój przez Przekrój: 500 numerów

Janina Ipohorska

Nastałem do „Przekroju” przy 5-tym numerze tego pisma. Redakcja mieściła się w jednym pokoju w tzw. „pałacu prasy” w Krakowie. Półeczka, wieszak, okrągły stół, dwa biurka. Przy jednym redaktor naczelny, przy drugim jego zastępca. Klienci, po wejściu do pokoju instynktownie kierowali się do biurka zastępcy, choć stało bokiem. Zastępca był bowiem bardzo eleganckim, reprezentacyjnym chłopem. Podczas gdy naczelny redaktorem. We dwóch robili pismo.

Pisali artykuły polityczne, podpisy pod zdjęcia „Polpressu”, fraszki, odpowiedzi redakcji, sprostowania, felietony, liryczne wiersze, skracali artykuły, robili korektę, rysowali ilustracje i winiety, sporządzali fotomontaże, wymyślali okładki, dowcipy. Jakoś dawali sobie radę, z pomocą sekretarki i maszynistki, w jednej osobie, przystojnej brunetki, która urzędowała w sąsiednim, wypożyczonym od „Dziennika Polskiego” pokoiku. (…) Była jeszcze woźna imieniem Władzia, ale mało o niej pamiętam, bo wyszła właśnie w tym czasie za mąż i zniknęła z dziennikarskiego horyzontu. Wspomniana wyżej sekretarka zdziwiła się, gdy dowiedziała się, że zostałem zaangażowany na stałe. „Będzie pan miał moc wolnego czasu – powiedziała. — I ciekawam, gdzie pan siądzie?” — Siadłem przy okrągłym stoliku (bez szuflady) i zabrałem się do skracania tekstów. Dalej jakoś to poszło. Kolejno przenieśliśmy się do lokalu od konsumu, gdzie okropnie pachniało śledziami, potem do innego gmachu przy drukarni, gdzie był większy lokal, ale też b. niewygodny, a potem do innego skrzydła tego gmachu, gdzie jesteśmy dzisiaj. Na ogół uważa się, że pomysły pionierskie są romantyczne i najpiękniejsze, i że trzeba wspominać je z łezką. My z łezką nie wspominamy. Nie wydaje nam się, byśmy z tych czasów pionierskich już wyszli. Wciąż mamy różne trudności, wciąż chodzimy późno spać, wciąż mamy za mało o jedni biurko w redakcji, i za mało o jeden dzień w tygodniu, wciąż czujemy się romantycznie i wciąż numer odbieramy z takim samym biciem serca, jak te pierwsze z 1945 roku. Czy się udał? Czy spełni swoje zadanie? Czy nasze artykuły przemówią do Czytelników? Czy numer będzie się podobał? A czy ten pięćsetny numer spodoba się Czytelnikom? Doprawdy, mam tremę, wcale nie mniejszą, niż przy pierwszych numerach.

Czytaj dalej