Archiwum twórczości Zygmunta Rytki

Fundacja Sztuki Współczesnej In Situ i Fundacja Sztuk Wizualnych prezentują efekty projektu poświęconego twórczości Zygmunta Rytki, twórcy zaliczanego do grona najważniejszych postaci polskiej sztuki niezależnej.

Dorobek artystyczny Zygmunta Rytki znany jest badaczom, pasjonatom i aktywnym uczestnikom życia artystycznego. W szerszej świadomości funkcjonuje kilka ikonicznych zdjęć, jak choćby to z serii Fiat 126p, jednak całe wielkie i różnorodne dzieło pozostawało dotąd nieodkryte. Dzięki trzyletniemu projektowi badawczemu udało się na nowo odkryć niezwykły dorobek artysty i ujawnić jego skalę: 40 000 negatywów i ponad 1000 sygnowanych odbitek, z których duża część jest już dostępna na stronie zygmuntrytka.pl.

Zygmunt Rytka (ur. 1947 r. w Warszawie – zm. 2018 r. w Sokołowsku) debiutował jako artysta w 1974 roku wystawą Przedziały czasowe w Galerii Remont. Dość szybko nawiązał współpracę i liczne relacje towarzyskie z najważniejszymi postaciami polskiej sztuki awangardowej lat 70. i 80. Z jednej strony jako twórca był aktywnym uczestnikiem życia artystycznego, z drugiej zaś jego niestrudzonym dokumentalistą.

Rytka był autorem cykli fotograficznych, eksperymentalnych filmów i prac wideo, a także powstałych po 2000 roku instalacji oraz obiektów. Do najbardziej znanych cykli należą zapewne Kolekcja prywatna – portret środowiska artystycznego wykonany podczas wernisaży i prywatnych spotkań, oraz cykl Ciągłość nieskończoności – realizowany w latach 80. medytacyjny cykl, z którego pochodzą ikoniczne już dziś zdjęcia Rytki z kamieniami wykonane nad rzeką Białką. Mniej znanym dziełem Rytki jest Fotowizja, wyjątkowe dzieło składające się z ponad 5000 zdjęć wykonywanych poprzez fotografowanie ekranu telewizora w latach 1978–1983, zwłaszcza w okresie stanu wojennego w Polsce. Powiązana z tym projektem była także realizacja filmowa Retransmisja. Bezcenną częścią archiwum są także zdjęcia dokumentujące wydarzenia artystyczne od lat 70. do końca lat 90., zawierające między innymi akcje artystyczne Zbigniewa Warpechowskiego, Józefa Robakowskiego, Andrzeja Partuma oraz wielu innych twórców, którzy w tym czasie stanowili najbardziej awangardową część środowiska artystycznego.

Fundacja Sztuk Wizualnych oraz Fundacja In Situ, której Zygmunt Rytka był współtwórcą, podjęły się wspólnie opracowania i popularyzacji dorobku tego wybitnego artysty. Pierwszym efektem tych działań jest strona – portal zygmuntrytka.pl zawierająca obecnie ponad 6000 w większości niepublikowanych zdjęć zgrupowanych w 32 cykle autorskie, a także obszerny wybór z dokumentacji polskiego życia artystycznego. Uzupełnieniem są materiały biograficzne, szkice, dokumenty i teksty teoretyczne Rytki. W tym roku, w ramach II etapu projektu, strona wzbogaci się o kolejne 4000 zdjęć.

Inauguracji Archiwum Zygmunta Rytki i strony zygmuntrytka.pl towarzyszyć będzie premiera wydawnictwa ATZR oraz wystawa zorganizowana w ramach 18. edycji festiwalu Miesiąc Fotografii w Krakowie.

Projekt opracowania i digitalizacji archiwum Zygmunta Rytki finansowany jest ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Data publikacji: 26.06.2020