Nauka

archiwum

Monstra z morskiej otchłani

Do czytania / nauka

Ryby głębin, monstra o groteskowych kształtach, o szerokich, najeżonych zębami paszczach opisywał w 1982 roku Andrzej Samek. W Europejskim Dniu Morza przypominamy archiwalny artykuł. Przekrój

Prawdziwa historia fake newsów

Inwazja z innej planety

Do czytania / nauka

O niesamowitym odkryciu ludzi nietoperzy na Księżycu, marsjańskich kanałach i „Wojnie światów” pisze Adam Węgłowski

Prawdziwa historia fake newsów

Kanibale kajzera

Do czytania / nauka

Alianckie wymysły o „niemieckich przetwórniach trupów” najpierw zaszkodziły Niemcom, natomiast po pierwszej wojnie światowej – samym Brytyjczykom. Makabryczną historię w kolejnej odsłonie z cyklu „fake newsów” przedstawia Adam Węgłowski

Jeden milion vaquitas

Do czytania / nauka

Opublikowane właśnie przez ONZ streszczenie raportu Global Ecosystem Assessment (Ocena Światowych Ekosystemów) mówi, że w ciągu najbliższych kilku dekad wyginięciem zagrożony jest niemal milion gatunków zwierząt, roślin i grzybów. Mikołaj Golachowski

Darwin na haju

Wojownik tęczy

Do czytania / nauka

Długo przymierzałem się do tego tekstu. Od dawna wiedziałem, że powstanie, ale trochę się bałem. Bo jak opisać arcydzieło ewolucji? Postaram się powstrzymać od nadmiernych zachwytów, ale będzie ciężko. Oto Darwin na dopingu. Pisze Mikołaj Golachowski

Rocznica miesiąca – 2 maja 1519

Do czytania / nauka

500 lat temu w pałacu Cloux we francuskim Amboise zmarł Leonardo da Vinci. Już za życia uważany był za giganta. Podziwiano jego obrazy i plany, stał się inspiracją dla całych pokoleń artystów i wynalazców. Daleko jednak temu było do bałwochwalczego wręcz uwielbienia, jakim darzymy Leonarda dzisiaj. Adam Węgłowski

Dom drukarza tętni życiem

Do czytania / nauka

Wycinką nie zatrzymamy zmian klimatycznych, a więc i kornika drukarza w Puszczy Białowieskiej – uważa prof. Tomasz Mokrzycki z Katedry Ochrony Lasu i Ekologii Wydziału Leśnego SGGW, z którym o sekretnym życiu drukarza i innych korników (także pożytecznych), rozmawia Michał Książek

Prawdziwa historia fake newsów

Pseudonaukowe odkrycia

Do czytania / nauka

Wszyscy chcemy poznać i dowiedzieć się więcej, niż są nam w stanie zaoferować nudni naukowcy – twardo stąpający po ziemi, kurczowo trzymający się faktów i dowodów. To jednak prosta droga do wejścia na autostradę do pseudonaukowego piekła! O „gigancie z Cardiff” i „człowieku z Piltdown” w kolejnym odcinku „Prawdziwej historii fake newsów” pisze Adam Węgłowski

Natura jest radośnie złośliwa

Do czytania / nauka

Podczas studiów wyobrażaliśmy sobie geny jak w tym wierszyku Juliana Tuwima: „Murarz domy buduje/Krawiec szyje ubrania”. Tymczasem gen produkuje często więcej niż jedno białko – te białka zaś oddziałują ze sobą. W związku z tym białko, które wpływa na kolor skóry, może wpływać też na coś innego. Jeśli zmienilibyśmy gen, który wpływa na metabolizm, bo chcemy być piękni i smukli, możemy też wpłynąć na inne rzeczy. Tak jak ze zmodyfikowaną genetycznie, wybitnie inteligentną myszką, która była bardzo wrażliwa na ból. Nie jesteśmy w stanie sobie wyobrazić efektów manipulacji w naszych genach. Na całe szczęście! – mówi Ewa Bartnik z Instytutu Genetyki i Biotechnologii, profesor nauk biologicznych, popularyzatorka nauki. Rozmawia Agnieszka Drotkiewicz

Prawdziwa historia fake newsów

Dobry pretekst do wojny

Do czytania / nauka

Historia zna wiele przypadków, gdy za pomocą prowokacji i tajnych operacji – określanych dziś jako akcje przeprowadzane „pod fałszywą flagą” – powstają i rozprzestrzeniają się wiadomości wielce użyteczne dla propagandy kraju, który właśnie prze do wojny. Pisze Adam Węgłowski

Prawdziwa historia fake newsów

Hejt na Marię Antoninę

Do czytania / nauka

Królowa Francji, żona Ludwika XVI, stała się ofiarą jednej z największych hejterskich kampanii w dziejach. To m.in. w efekcie kolejnych „fake newsów” koncentrujących się wokół jej osoby wybuchła we Francji rewolucja. O Marii Antoninie pisze Adam Węgłowski

Google prawdę ci powie

Google prawdę ci powie – Zwierzęta

Do czytania / nauka

Ile skrzydeł ma motyl? Ile palców ma koń? Jak pozbyć się komarów? Dlaczego pandy są zagrożone? Jaki kolor ma głodna pluskwa? Najczęściej wpisywane w wyszukiwarkę Google’a (albo wypowiadane na głos) pytania „Przekrój” postanowił zadać żywym ludziom. Komuś, kogo w zamierzchłych czasach nazywano autorytetami bądź ekspertami. Na początek pytania internautów o zwierzęta. Pytał i odpowiedzi słuchał Jacek Stawiany

Prawdziwa historia fake newsów

Mordercy niewiniątek

Do czytania / nauka

O Żydach, mordzie rytualnym oraz „Protokołach Mędrców Syjonu” w kolejnej odsłonie cyklu „Prawdziwej historii fake newsów” pisze Adam Węgłowski

Rocznica miesiąca

Rocznica miesiąca – 23 kwietnia 1564

Do czytania / nauka

W angielskim Stratford-upon-Avon rodzi się William Szekspir. A przynajmniej tak się przyjmuje. Niepozbawione sensu wydaje się zatem pytanie, czy to na pewno człowiek urodzony 23 kwietnia 1564 r. był autorem wszystkich przypisywanych mu prawie 40 sztuk i półtorej setki sonetów? Pisze Adam Węgłowski

Agenda katastrofisty

Agenda katastrofisty – 2/2019
czyli wszystko może mieć straszne skutki

Kwartalnik / nauka

1 czerwca 4000 r. p.n.e. w okolicach dzisiejszej ukraińskiej Derejewki nad Dnieprem udomowiony zostaje pierwszy koń. O tej i innych historycznych ciekawostkach pisze Adam Węgłowski

Czy pogoda pod psem?

Czy pogoda pod psem? – 02/2019

Kwartalnik / nauka

Jakiej pogody możemy się spodziewać tej wiosny? Sprawdza Michał Brennek

Droga przez tęczę

Kwartalnik / nauka

Wszystko, co chcieliście wiedzieć o tęczy, ale baliście się zapytać. Narysował Marek Raczkowski, napisał Łukasz Kaniewski

Uparty jak mózg

Kwartalnik / nauka

Kiedy umysł ludzki już w coś uwierzy, trudno go od tego odciągnąć – fakty i logiczna argumentacja na wiele się nie zdadzą. Dodajmy do tego wybiórczą pamięć pełną nieprawdziwych wspomnień i już mamy naszkicowany portret psychologiczny homo sapiens, czyli człowieka rozumnego. Pisze Miłada Jędrysik