Jan Zamoyski: od zera do milionera
i
ilustracja: Cyryl Lechowicz
Wiedza i niewiedza

Jan Zamoyski: od zera do milionera

Adam Węgłowski
Czyta się 6 minut

Urodził się 20 marca 1542 r. w zameczku w Skokówce, dwa dni konnej jazdy od Chełma. Chciałoby się powiedzieć, że to było pod Zamościem, lecz takie miasto jeszcze wówczas nie istniało. Miał je postawić dopiero narodzony właśnie chłopiec. Prawie 40 lat później, gdy ten syn kasztelana chełmskiego stanie się już najpotężniejszym człowiekiem w całej Rzeczypospolitej.

Państwo zamojskie

Jan Zamoyski przeszedł w swoim życiu wiele transformacji. Z chłopca z prowincji zamienił się w studenta w Paryżu i w Padwie. Z kalwinizmu przeszedł na katolicyzm. Z uczonego prawnika, chwalonego na obczyźnie, stał się politykiem w ojczystej Rzeczypospolitej. W końcu zaś z sekretarza Zygmunta Augusta – ostatniego Jagiellona na polskim tronie, wyrósł w czasach królów elekcyjnych na magnata tak wpływowego, że po cichu marzącego o koronie.

Jaka była

Informacja

Twoja pula treści dostępnych bezpłatnie w tym miesiącu już się skończyła. Nie martw się! Słuchaj i czytaj bez ograniczeń – zapraszamy do prenumeraty cyfrowej, dzięki której będziesz mieć dostęp do wszystkich treści na przekroj.org. Jeśli masz już aktywną prenumeratę cyfrową, zaloguj się, by kontynuować.

Subskrybuj

Czytaj również:

Halszka Ostrogska: najbogatsza panna w Rzeczypospolitej
i
ilustracja: Cyryl Lechowicz
Wiedza i niewiedza

Halszka Ostrogska: najbogatsza panna w Rzeczypospolitej

Adam Węgłowski

W XVI w. nie było w państwie polsko-litewskim bogatszych magnatów nad Ostrogskich. Ci kniaziowie z Wołynia wiernie służyli kolejnym królom. To hetman Konstanty Ostrogski w 1514 r. powstrzymał pod Orszą olbrzymie wojska moskiewskie. Kto wie, czy nie zapobiegł tym samym rozbiorowi państwa Jagiellonów, który marzył się sąsiadom – carowi, cesarzowi i wielkiemu mistrzowi Krzyżaków. W zamian za oddanie jagiellońscy władcy poszerzali dobra i przywileje Ostrogskich.

Z czasem doszło do tego, że na początku XVII stulecia Konstanty Wasyl Ostrogski posiadał grubo ponad milion hektarów ziemi z 1300 wsiami oraz setką miast i zamków. Żył w takim przepychu, że nawet w podróże zabierał ze sobą srebrne i pozłacane talerze. Jego syn Janusz nie był gorszy. Zgromadził majątek wielkości dwóch rocznych budżetów państwa polsko-litewskiego. Magnat był de facto bogatszy od samego króla! Stać go było na samodzielne utrzymanie 20 tys. żołnierzy.

Czytaj dalej