Agenda katastrofisty – 2/2019
czyli wszystko może mieć straszne skutki

22 marca 1887 r. niespełna 20-letni Józef Piłsudski zostaje aresztowany za pomoc rewolucjonistom z Narodnej Woli w zorganizowaniu zamachu na cara. Wprawdzie działał nieświadomie, jednakże władze rosyjskie nie znają litości i skazują go na zsyłkę. Sądzą, że dadzą młodemu Piłsudskiemu dobrą nauczkę, efekt jest jednak odwrotny: stworzą człowieka, który w przyszłości zajdzie im za skórę.

•

24 marca 1958 r. król rock and rolla Elvis Presley wstępuje do armii. Nie robi tego pod przymusem, lecz na ochotnika. Służbę odbędzie w jednostce stacjonującej w Niemczech. Jedni mówią, że zrobił to z czystego patriotyzmu. Inni widzą w tym znakomity zabieg marketingowy: Elvis rozszerzył swoją sławę na Europę, a obywatelską postawą przekonał do siebie starszych Amerykanów.

•

29 marca 1930 r. ma swoją premierę pierwszy polski film dźwiękowy – ekranizacja Moralności pani Dulskiej. Dziś filmy są nie tylko dźwiękowe, ale także kolorowe. Jedynie dulszczyzna bez zmian.

•

31 marca 1241 r. Mongołowie palą Kraków. Ginie kilka tysięcy osób. A mimo to mongolskie najazdy kojarzą się pod Wawelem bardziej z fikuśnym lajkonikiem i dzielnym trębaczem z wieży kościoła Mariackiego. Czyli nawet z klęsk można wyciągnąć coś pozytywnego…

•

6 kwietnia 1896 r. w Atenach rozpoczynają się pierwsze nowożytne igrzyska olimpijskie. Idea szczytna, ale starożytni Grecy uznaliby to za parodię. Kolarstwo? Tenis? I dlaczego wszyscy ci sportowcy są ubrani?

•

8 kwietnia 1783 r. Katarzyna II­ przyłącza do Imperium Rosyjskiego wydarty Tatarom Krym. Nawet nie podejrzewa, jak długie i poważne będą tego konsekwencje…

•

19 kwietnia 1932 r. 22-letnia rozbójniczka Bonnie Parker unika skazania za napad z bronią na sklep i wychodzi na wolność. Wróci do swojego partnera Clyde’a Barrowa i dopiero zacznie rozrabiać. Wtedy wszyscy dowiedzą się, kim są Bonnie i Clyde.

•

27 kwietnia 1956 r. mistrz wagi ciężkiej Rocky Marciano – od którego wzięło się imię słynnego filmowego boksera – kończy karierę. W odróżnieniu od bohatera granego przez Syl­vestra Stallone’a nigdy nie przegrał. I wiedział, kiedy skończyć.

•

5 maja 1921 r. Coco Chanel wypuszcza na rynek perfumy, które przejdą do historii. Nikt nie ma pewności, czy to z powodu daty, czy pięciokrotnych prób z zapachem, czy też dlatego, że francuska projektantka lubiła tę cyfrę – w każdym razie nazwane zostają Chanel N°5. Zapach z tajemnicą, choć niektórzy mówią, że już zwietrzał.

•

7 maja 1794 r., chcąc przyciągnąć chłopów do obrony Rzeczypospolitej, Tadeusz Kościuszko wydaje Uniwersał połaniecki. Obiecuje im wolność osobistą i zmniejszenie pańszczyzny. Tyle że jest już za późno, by masowo zainteresować chłopstwo i skutecznie wykorzystać do obrony ojczyzny – która przez wieki nie robiła nic, by ulżyć jego niewolniczej doli.

•

15 maja 1956 r. Stanisław Królak jako pierwszy polski kolarz wygrywa Wyścig Pokoju. Smutne, że dziś już nikt o nim nie pamięta.

•

18 maja 1897 r. ukazuje się powieść Drakula Brama Stokera. Straszy do dziś. Tylko w Siedmiogrodzie przewodnicy robią sobie żarty z fanów hrabiego-wampira, wmawiając, że co drugi zamek ma z nim coś wspólnego. Oto prawdziwi krwiopijcy…

•

22 maja 1910 r. w Częstochowie obraz Czarnej Madonny zwieńczony zostaje papieskimi koronami. Powtórnie, bo poprzednie ukradł… zakonnik Damazy Macoch. Wygląda na prequel Kleru.

•

1 czerwca 4000 r. p.n.e. w okolicach dzisiejszej ukraińskiej Derejewki nad Dnieprem udomowiony zostaje pierwszy koń. Data i miejsce czysto hipotetyczne, niemniej jednak poparte odkryciami archeologicznymi – znalezionymi na miejscu najstarszymi końskimi zębami startymi od wędzidła. Ciekawe, czy konie ciąg­nące turystów do i z Morskiego Oka chętnie nakopałyby temu „bohaterowi” sprzed tysiącleci…

•

13 czerwca 1828 r. Simón Bolívar, słynny przywódca walk o wyzwolenie Ameryki Południowej spod buta Hiszpanów, zaczyna burzyć swoją piękną legendę. Zmęczony problemami nowo powstałych państw, tworzących federacyjną republikę Wielkiej Kolumbii, ogłasza się jej dyktatorem. To problemów nie rozwiąże, a doprowadzi w konsekwencji do puczu, próby zamachu i samotnej śmierci Bolívara.

•

21 czerwca 1932 r. w Lesku wybucha bunt ludowy. Rozpoczyna się od aresztowania kilkudziesięciu bieszczadzkich chłopów protestujących przeciw przymusowi pomocy w budowie dróg za darmo. Zatrzymanych popierają sąsiedzi, bunt rozszerza się na kilkanaście wsi. Ostatecznie weźmie w nim udział około 5 tys. chłopów, do których rozpędzenia potrzebna będzie nie tylko policja, ale też wojsko. W trwających do 9 lipca walkach zginie kilkanaście osób, a kilkaset zostanie aresztowanych. Podczas procesu – ustawionego tak, by oskarżonymi byli przede wszystkim Ukraińcy – zapadną nawet wyroki śmierci. Prezydent Mościcki ułaskawi skazanych, ale wizerunku II RP w Bieszczadach wcale nie poprawi.

Data publikacji: 22.03.2019