Kwartalnik "Przekrój" w wersji online

Bądźmy dobrzy dla Ziemi, a ona będzie dobra dla nas!  Przekrój

Wesołe, smutne, dobre i złe, dziwne i niedziwne wiadomości wybrane dla Państwa przez redakcję „Przekroju”.

czyli „Przekrojowa” prognoza pogody na ciepłą i suchą jesień. Michał Brennek

„Uświadomienie sobie kruchości i zmienności rzeczy pozwala nam je głębiej doceniać, poczuć ich cudowność, wdzięczność za to, co nas spotyka” – z nauczycielem buddyzmu Frankiem Ostaseskim rozmawia Tomasz Stawiszyński

Szczęśliwi mogą na koniec powiedzieć: żyłem w pełni i tak, jak chciałem. Ale on podniósł poprzeczkę – pokazał, jak pięknie i treściwie umrzeć. O Tiziano Terzanim pisze Paulina Wilk

Zachęcamy do lektury wiersza w tłumaczeniu Krzysztofa Cieślika, którego autorem jest Charles  Simic

Macharona, Hola i Anabesza przedstawia kolektyw  Wszystko Będzie Dobrze

Skoro jesień, to i tematy ostateczne. Gad zakłada więc strój posępnego żniwiarza, ostrzy kosę i ze złowieszczym śmiechem rusza w teren. Epitafia, mortaliki i nekromeryki przedstawia Marcin Orliński

Przypominamy jeden z najsłynniejszych wierszy Dylana Thomasa. Impulsem do napisania utworu była postępująca ślepota ojca poety. Dylan Thomas

Tego dnia nie będzie pracował. Rankiem medytacja i łagodna kawa, potem obiad z synem, czytanie z córką i wizyta w zoo. I jeszcze myśl o tym, że życie było piękne. Tak swój ostatni dzień wyobraża sobie niemiecki filozof Wilhelm Schmid

Filozofia zero waste jest dobra za życia, ale co począć ze sobą po śmierci? Umiera nas tak wielu, że brakuje miejsca dla ludzkich szczątków. Cmentarne innowacje opisuje Paulina Wilk

„»Przekrój« to jest taka mafia/która zbiera epitafia” – ogłaszała wesoło redakcja w wydaniu nr 177 (35/1948) „Przekroju”. Krótkie, żartobliwe wierszyki na temat zmarłych często nadsyłali czytelnicy, którzy znaleźli je na cmentarzach w różnych częściach Polski, ale też autorzy sami układający tego typu teksty. Najciekawsze epitafia z archiwalnych numerów „Przekroju” wybrał Marcin Orliński

Umieramy codziennie po trochu. Za każdym razem, kiedy coś się kończy, na przykład tekst w „Przekroju”. Eckhart Tolle

Na Haiti nie tylko można spotkać żywego trupa, ale nawet nim się stać! Zbadał to osobiście i zdążył opisać specjalnie dla „Przekroju” Adam Węgłowski

...z Howard Hughes Medical Institute dotyczące ludzkiego starzenia się. Według teorii Amerykanina starzenie miałoby być wywołane spiętrzeniem przeszłości w ciele, którego – jego zdaniem – można unikać. O prawdziwości badań przekonuje Tomasz Wiśniewski

Z prof. Janem Stefaniukiem, psychologiem, psychiatrą, kulturoznawcą, specjalistą w dziedzinie reinkarnacji, rozmawia Tomasz Wiśniewski

W wędrówkę dusz wierzymy, lub wierzyliśmy, jak świat długi i szeroki. W podróż po światach i zaświatach zabierze Państwa Tomasz Wiśniewski

Burzliwe spotkanie Morza Śródziemnego z Bałtykiem relacjonuje Dariusz Rzontkowski

O trzynastu kotach, które zmieniły historię niejednego człowieka, pisze Katarzyna Sroczyńska

Kocie przyśpiewki, rady mądrego kota i ciekawostki historyczne wymiauczane i wymruczane przez  Wszystko Będzie Dobrze

Kończy się świat, jaki znamy – krótka era globalnej dominacji Zachodu. To, co niezwykłe, stało się codziennością. Pisze Kacper Pobłocki

Sięgnęliśmy dna i możemy zmierzyć głębokość naszego upadku. To dokładnie 10,898 metrów pod powierzchnią oceanu. Tak symbolicznie można skwitować zagrożenie, które ludzkość – a właściwie jej bogatsza część – sama na siebie ściągnęła. Ostrzega Agata Kasprolewicz

Żeby się zmierzyć z katastrofą klimatyczną, musimy odrzucić optymistyczną wiarę w wieczny postęp – z filozofem Clive’em Hamiltonem rozmawia Agata Kasprolewicz

Duże wahania temperatury, susze i mrozy zmieniały bieg dziejów Europy. Nawet wówczas, gdy miały miejsce w zupełnie innej części świata, bo taki mamy klimat. Pisze Andrzej Krajewski

W 706 roku od założenia Rzymu nasz świat zmienił się nie do poznania: za sprawą pewnej biblioteki, którą ocalił słynny strażak ochotnik. Alternatywną historię świata prezentuje Adam Węgłowski

W 2018 r. na pustyni Dhofar utworzono marsjańską bazę, w której analogowi astronauci przez cztery tygodnie ćwiczyli chodzenie, pobierali próbki skał, uprawiali rośliny i przeprowadzali eksperymenty. Pisze Agata Romaniuk

Boimy się o naszą kruchą naturę. Potrzeba uodpornienia na niebezpieczeństwa, jakie przynosi życie, łączy nas wszystkich, bez wyjątku. Pisze Tomasz Stawiszyński

„»Gdybym Ci powiedziała, że w nocy zamieniam się w owłosionego kurdupla, bez szyi i ze złotym sygnetem na palcu, to i wtedy będziesz mnie dalej kochał?«" Wyimki wybrała Joanna Grochocka 

Zobaczył śmierć 100 tys. osób i przeżył nawrócenie. O cesarzu Asioce, jednym z najszlachetniejszych władców w historii, pisze Tomasz Wiśniewski

O przemianie złota w pazłotko, siekierki w kijek czy Plutona w karła pisze  Wszystko Będzie Dobrze

Oto opowieść o rzece, która utraciła swoje zakończenie i której ludzie skradli moc. W podróż po Mekongu zaprasza Paulina Wilk

O wodzie nad naszymi głowami pisze fizyczka atmosfery Aleksandra Kardaś

Cirrus czy cumulus? Jaką chmurą jesteś? Wróż Nimbus

Potężne drzewa łamie, a trzciną lekko kołysze. Relacjom, jakie z wiatrem miewali bohaterowie liryczni, postacie mityczne, a także ona sama, przygląda się Renata Lis

Cirrusom i cumulusom na płótnach dawnych mistrzów przygląda się Anna Arno

Czasem pozwól sobie na to, żeby przejść bokiem. Radzi kolektyw  Wszystko Będzie Dobrze

Uchodził za odmieńca. Grywał na skrzypcach dziwaczne melodie, spał po chlewach i tworzył gnotki – drewniane rzeźby aniołów i świętych. O Karolu Wójciaku, bardziej znanym jako Heródek, pisze Berenika Steinberg

Prawdziwa wdzięczność, taka, która wiąże się z głębokim wzruszeniem, przynosi pożytek nie tylko naszemu umysłowi, ale i ciału. Pisze Marcin Kozłowski

W swoim najsłynniejszym utworze złożyła hołd życiu, a pół roku później w namiocie cyrkowym to życie sobie odebrała. O Violecie Parra, legendarnej chilijskiej pieśniarce, pisze Aleksandra Lipczak

Gdy w życiu nie czeka człowieka już zbyt wiele radości, można na pożegnanie zrobić swoim bliskim coś tak przewrotnego, że wszyscy będą o tym pamiętać jeszcze bardzo długo. Andrzej Krajewski

„W duszy Maxa doszło do niebezpiecznego stopienia się w jedno ptaków i istot ludzkich, co znalazło potem wyraz w jego rysunkach i obrazach”. Kolejne wyimki wybrała i zilustrowała Joanna Grochocka 

Stoisz przed wyborem: rozum czy szaleństwo? A może zupełnie nierozsądnie byłoby nie poddać się sercu, które każe szaleńczo kochać albo pracować na rzecz przemiany, w którą się wierzy, choćby sprawa wydawała się przegrana? Zastanawia się Adam Aduszkiewicz

Z ziemi włoskiej do polskiej przywędrowały m.in. kotlet schabowy (przez Austrię) i pomidory pochodzące z Ameryki Południowej. Od Arabów mamy pieprz i inne przyprawy, Żydzi zostawili karpia po żydowsku i chałkę. Kulinarnych imigrantów z różnych stron świata śledzi Monika Kucia

W Europie i na świecie nieustannie organizuje się wiele seminariów kriya-jogi. W Polsce najbliższe odbędzie się jesienią tego roku. Podczas weekendowego spotkania wszyscy chętni poznają pięcioraką ścieżkę Babaji Kriya Yoga.

Jesienne smuteczki z nutką humoru rozważa Piotr Stankiewicz

Ile pracuje śmierć, nie wie nikt... Zapraszamy do lektury wiersza w tłumaczeniu Krzysztofa Cieślika, którego autorem jest Charles  Simic

Hipotetyczny organizm, od którego pochodzić może całe ziemskie życie, nazywany po angielsku LUCA (last universal common ancestor), żył ponad 4 mld lat temu.

Na dębie w Puszczy Białowieskiej rośnie mały świerk. Drzewo na drzewie. Mniej więcej 20 m nad ziemią. Pisze Michał Książek

O tym, czego nauczył się od alpejskich drzew, pisze Hermann Hesse

Gdyby drzewa umiały mówić… opowiedziałyby o cudach i katastrofach, które zdarzyły się pod ich konarami. W ich zastępstwie pisze Adam Węgłowski

Drzewa i ich zbiorowiska nie powstrzymają globalnych zmian klimatycznych, mogą jednak znacząco je łagodzić. Pisze Michał Książek

Fotograf Sebastião Salgado postanowił odbudować raj. Potrzebował 20 lat i 2 mln drzew – pisze Agata Kasprolewicz

Inicjatywa Dzikie Karpaty walczy o bieszczadzkie lasy. Joanna Pawluśkiewicz

W ciągu dnia drzewa są zajęte, dając cień i pożywienie ludziom oraz zwierzętom. Dopiero w nocy objawia się ich prawdziwy duch. Prezentujemy prace najlepszych żyjących artystów z plemienia Gondów ilustrujące ludowe legendy i wierzenia.

O tym, jak pewien drwal nie ściął drzewa, pisze Łukasz Kaniewski

Trwa właśnie niezwykły spektakl natury: liście i trawy przybierają mocną barwę, dowód dojrzałości. Tę przemianę kontempluje Henry David Thoreau

Najświeższe wiadomości z życia leśnej wspólnoty mieszkaniowej przedstawia kolektyw  Wszystko Będzie Dobrze

O tym, co jesienią piszczy w trawie i dzieje się w glebie, z Mieczysławem Babalskim z gospodarstwa ekologicznego w Pokrzydowie rozmawia Berenika Steinberg

Większość komórek drzewa nie żyje: popełniły samobójstwo, aby roślina jako całość mogła żyć. Ten niesamowity akt poświęcenia podziwia Urszula Zajączkowska

Kiedy Duncan Gow zajadał się kanapkami z zieleniną, nie podejrzewał, że będzie to ostatni posiłek w jego życiu. Zmarł 3 godziny i 15 minut później. O morderczych roślinach pisze Jowita Kiwnik Pargana

Jak powstało coś z niczego? January Weiner i January Weiner

Czym jest powolniak?  Wszystko Będzie Dobrze

Czy pantofelki mogą żyć wiecznie? Łukasz Lamża

Włoski profesor Carlo Rovelli opowiada o tym, dlaczego przeszłość i przyszłość w istocie nie istnieją. Charlotte Higgins

albo straszne skutki działania pewnych substancji. Dariusz Rzontkowski

Cudowne dziecko, syn w cieniu ojca, architekt, dekorator, konstruktor, pilot akrobata, kierowca wyścigowy, fotografik. Carla Mollina przedstawia Zygmunt Borawski

Na miejsce odpoczynku najlepszy jest las, a na miejsce wiecznego spoczynku – pewien las w Sztokholmie. Poleca Kinga Zemła

O domu z betonu pełnym wolnej miłości – do natury, do awangardy, do twórczej ekspresji – wzniesionym w czasach ponurych i zburzonym we współczesnych pisze Łukasz Stępnik

Jeśli zmiany klimatyczne będą postępowały w takim tempie jak obecnie, za kilka dekad możemy być zmuszeni do szukania innego miejsca do życia. Żal zostawiać za sobą ukochane kąty? Architekci w latach 60. znaleźli już na to sposób: zabierzmy nasze miasta ze sobą. Pisze Aleksandra Kędziorek

Architektoniczne kuriozum czy początek zielonej rewolucji? W Hamburgu powstał pierwszy na świecie budynek zasilany energią pozyskaną z hodowli alg, o czym zawiadamia Marcin Szczodry

Olivier Assayas, reżyser nagradzany w Wenecji i Cannes, o tym, że dziś film służy rozrywce, która ma oderwać nas od niewygodnych myśli i zagłuszyć niepokój związany z nieuchronnością śmierci. I że dzisiaj alienujemy się, wciągając seriale pod kołdrą w pojedynkę. Rozmawiał Artur  Zaborski

Grażyna Pstrokońska-Nawratil – kompozytorka, która opowiada muzyką o naturze. A inspirują ją podróże: Islandia, lasy deszczowe, Japonia… Z artystką rozmawiał Jan Pelczar

Ta historia wydarzyła się naprawdę, w miejscowości M. w województwie m. Imiona sędziów oraz obrońcy pana Stanisława zostały zmienione. Przedstawiamy kolejny dramat, którego autorem jest Jarek Westermark

Przedstawiamy wiersz białoruskiej poetki Julii Cimafiejewej w tłumaczeniu Bohdana Zadury. Julia Cimafiejewa

Jeśli siejesz zło, zbierzesz zło w formie cierpienia. Jeśli posiejesz dobro, zbierzesz dobro jako radość wewnętrzną. O prawie karmy pisze Swami Jogananda

Wyimki o śmierci wybrała Joanna Grochocka 

Jakim cudem polscy lotnicy są od dekad najlepsi na świecie w lataniu precyzyjnym i rajdowo-nawigacyjnym? I jakim cudem od lat prawie nikt nic o tym nie wie? Sprawie przygląda się Michał Szadkowski i Piotr Żelazny

Dziś w krajach Unii Europejskiej odzyskuje się średnio 70% makulatury, w Polsce niestety znacznie mniej – około 42%. O problemie w Światowym Tygodniu dla Klimatu pisze Aleksandra  Kozłowska

Dawniej się naprawiało, zamiast wyrzucać. Wkrótce, kupując na przykład pralkę, będziemy znali nie tylko informację, na ile jest energooszczędna, lecz także w jakim stopniu jest naprawiana i trwała. Z Adèle Chasson rozmawia Urszula Kaczorowska

Co zrobić, kiedy na głowę spadnie liść? Odpowiada kolektyw  Wszystko Będzie Dobrze

Wczesną jesienią wybraliśmy się z żoną na krótkie wakacje do wsi Bodnary na Kujawach. Zajechaliśmy po południu. I od razu kłopot: nie mogliśmy znaleźć gospodarstwa, w którym mieliśmy się zatrzymać... Garść najkrótszych nowelek dostarczył kolektyw  Wszystko Będzie Dobrze

Osobiste wyznanie trenera Nieuważności Mateusz Kołczinger

Mniej znane znaczenia słowa „migracja” oraz migracyjną grę intelektualną prezentuje kolektyw  Wszystko Będzie Dobrze

Chwila zadumy z jesiennymi haiku.

Każdy wie, że przy stole należy się odpowiednio zachowywać. O tym, jaka może nas spotkać kara za towarzyską gafę, z przymrużeniem oka przekonuje  Wszystko Będzie Dobrze

Wasz ulubiony pies z garścią kolejnych mądrości. Zapisała

Wiersz dedykujemy jego autorce, która w dniu swoich urodzin pojawiła się z nim w redakcji. Gratulujemy, publikujemy i życzymy wszelkiej pomyślności. Sto lat! Elżbieta Szeptyńska

Jesienią często myślimy o rzeczach ostatecznych. Z tej okazji przedstawiamy garść sentencji o życiu, śmierci i związanych z nią rozterkach.