Mniej znani prekursorzy kognitywistyki
Rozmaitości

Mniej znani prekursorzy kognitywistyki

Wszystko Będzie Dobrze
Czyta się 2 minuty

Sopajos z Klazomenaj

Wybitny metafizyk ze szkoły Stagiryty znany był wśród starożytnych ze swego oryginalnego pomysłu na to, czym są myśli w naszej głowie. W swoim trzytomowym Peri psyches dowodził, że myśli to nic innego jak toczące się z dużej wysokości buraki. Niestety, do naszych czasów nie zachował się tom trzeci, w którym Sopajos miał wyjaśniać, dlaczego tak uważa.

Andrew Cunningham

Bankier, pastor, wolnomularz i kwakier z Brighton. Jego przełomowa teoria głosiła, że myślenie, jak sam pisał, „is not in our heads”. Kładł nacisk na relacyjność tzw. procesów ­kognitywnych, ich zasadniczy aspekt społeczny i dynamikę komunikacji jako główne wyznaczniki tego, co zwyczajowo hipostazuje się i uprzedmiotawia w słowie „myślenie”. Oskarżony o defraudację dużych sum z poborów żniwnych na szafocie zapytał kata: „Co to są pobory żniwne?”, ale nie otrzymał odpowiedzi.

Informacja

Z ostatniej chwili! To pierwsza z Twoich pięciu treści dostępnych bezpłatnie w tym miesiącu. Słuchaj i czytaj bez ograniczeń – zapraszamy do prenumeraty cyfrowej!

Subskrybuj

Hiacynta z Wuppertalu

Benedyktynka i anachoretka ze Stuttgartu, całe życie spędziła w Düsseldorfie. Skutkiem wielu lat medytacji i postów uznała, że myślenie przypomina bulgotanie gotującej się wody. Pewnego dnia, w wizyjnym uniesieniu, postanowiła „pomyśleć całą Ziemię” i wsadziła głowę do balii z ukropem. Po tym granicznym doświadczeniu wycofała się ze swego pomysłu i pojechała saniami do Akwizgranu.

Lee Kang Chi

Ceniony kaligraf i niedościg­niony mistrz sztuk walki z Kai­fengu nauczał, że myśli są niczym innym jak rodzajem wiotkich mięśni, które oplatają nasz mózg. Poddane odpowiedniemu treningowi stają się sprężyste i mocarne, można też nimi dowolnie manipulować, podobnie jak ręką albo udem. Wśród „ćwiczeń na mięśnie myślowe” Lee Kang Chi wymieniał m.in. zaciskanie żuchwy i wytrzeszcz oczu. Legenda głosi, że Lee Kang Chi potrafił samą tylko myślą prężyć się i tańczyć. 

Bartosz

Chłop pańszczyźniany z wioski koło Skarżyska-Kamiennej, przypisuje się mu liczne porzekadła dotyczące natury myślenia, takie jak: „Duzo myśloł i nic wymyśloł”, „Myśloł, myśloł i nic nie wymyśloł” czy też „Nic nie wymyśloł, a tyle myśloł”. Był także autorem poematu biograficznego „Myślołem i nic nie wymyślołem”, jak również opery tragicznej „Nu, znowu nic żech nie wymyśloł”. Zmarł śmiercią samobójczą.

 

Czytaj również:

Między okiem a ręką, czyli jak działa mózg
Promienne zdrowie

Między okiem a ręką, czyli jak działa mózg

Paweł Boguszewski

Jak obraz świata dociera do świadomości, a jak do głębszych pokładów psychiki? Czym są decyzje, emocje i myśli z perspektywy neuronaukowej? Zasady funkcjonowania „szarej tkanki między uszami” tłumaczy badacz z Instytutu im. M. Nenckiego dr Paweł Boguszewski.

Był wieczór. Leżąc na kanapie przed telewizorem, Klara przełączała bezwiednie kanały. Nagle na ekranie pojawiła się wykrzywiona w grymasie gniewu twarz znanego polityka. Mężczyzna wykrzykiwał coś z mównicy, potrząsał pięścią, straszył. „Co za brednie” – mruknęła zniesmaczona Klara i zdecydowanym ruchem kciuka nacisnęła guzik w pilocie. Wyłączyła odbiornik.

Czytaj dalej