Warzywo numeru – Burak
Rozmaitości

Warzywo numeru – Burak

Wszystko Będzie Dobrze
Czyta się 4 minuty

Mądry burak radzi

Czy człowiek może się zmienić?
kto burakiem się urodził, burakiem umrze.

*

Jak zachować się w towarzystwie grubianina?
Spalić buraka.

*

Informacja

Z ostatniej chwili! To druga z Twoich pięciu treści dostępnych bezpłatnie w tym miesiącu. Słuchaj i czytaj bez ograniczeń – zapraszamy do prenumeraty cyfrowej!

Subskrybuj

Jak poradzić sobie z zimowymi mrozami?
Zamiast chłodnika jeść barszczyk.

*

Jak poprawić sobie nastrój po ciężkim rozstaniu?
Skosztować buraka cukrowego.

*

Jak zaakceptować samego siebie?
Przytulić swojego wewnętrznego buraka.

*

Jak poradzić sobie z plamami po buraku?
A po co?

*

Jak zrozumieć absolut?
Burak jest burakiem, jest burakiem, jest burakiem…

 

 

Buraczany sennik

Kroić buraka w małe kostki tępym nożem – wielka fortuna czeka ciebie bądź kogoś z rodziny, bądź dalszych znajomych, bądź nieznajomych.

*

Spotkać brudnego człowieka na polu buraków w słońcu – duże pranie się szykuje, chyba że nie masz nic do prania.

*

Pytać o buraka w centrum dużego miasta, na skrzyżowaniu przy kiosku ruchu – na studiach trudny egzamin cię czeka, jeśli nie studiujesz, nic cię nie czeka.

*
Dużego buraka toczyć – poznasz kogoś na wakacjach w Juracie, o ile się wybierasz.  

*

Małego buraka toczyć bądź taszczyć – drzwi nie zamkniesz od domu, okradną cię z pewnością.

*

Na burakach leżeć – rękę w ogień włożysz, niechybnie się poparzysz.

*

Kolorowego buraka widzieć niewyraźnie – problemy z oczami trapić cię będą.

*

Lecieć na buraku na Księżyc – bardzo dobrze!

*

Cztery buraki – o, uważaj na siebie!

*

Pięć buraków – o matko, bardzo źle!

*

Sześć buraków – sześć buraków?! Sześć?! Naprawdę aż tyle?

*

Buraki liczyć i nie móc ich zliczyć – na koniec świata bądź gotów.

*

Myć buraka cukrowego pod bieżącą wodą w kuchni bądź w łazience – niedługo się obudzisz.

 

Buraki w dziejach świata

Imię czarodzieja Rumburaka z czechosłowackiego serialu „Arabela” to hołd twórców serialu dla XV-wiecznego alchemika, Vetoslava z Pragi, który próbował uzyskać złoto, mieszając buraki z rumem. Ostatecznie Vetoslav zrezygnował z pomysłu. Rozgoryczony alchemik do końca życia żywił się zgromadzonymi wcześniej olbrzymimi zapasami buraków i rumu, przyrządzając z nich alkoholowy barszcz, który szybko zdobył sporą popularność wśród praskich mieszczan i do dziś jest w Czechach jedzony jako „barszcz Vetoslava”.

Ekscentryczny piastowski książę Mieszko Wierszopis, spierając się o władzę nad Krakowem ze swoim stryjem Bolesławem Brodatym, miał powiedzieć: „Oddam ci Kraków za barszcz z buraków”. Chytry Wierszopis wiedział, że Brodaty nie ma szans spełnić tego warunku, bo buraki były wówczas na ziemiach polskich całkowicie nieznane.

Virginia Woolf, jak wiemy z jej dzienników, lubiła grać w bule. Genialna Brytyjka używała do tego, zamiast zwykłych kul, buraków dostarczanych specjalnie z londyńskich ogrodów Kew. Woolf wymyśliła na określenie „buraczanych bul” specjalne słowo – „bul-bur”. Zawędrowało ono do Turcji, dając początek współczesnej nazwie kaszy bulgur.

W 1579 r. na dworze Stefana Batorego odbyło się uroczyste wprowadzenie buraków do królewskiego menu. Nadworny poeta Batorego, Jan Kochanowski, wygłosił świeżo napisaną fraszkę Raki – została ona jednak wybuczana przez gości króla. Na pamiątkę przykrego zdarzenia nowe warzywa nazwano „buraki”.

Przez stulecia historycy sądzili, że starożytni Rzymianie pili wielkie ilości czerwonego wina. Niedawne badania prof. Silvii Minione z Università degli Studi di Padova dowodzą, że w rzeczywistości Rzymianie pili tylko i wy­łącznie sok z lekko sfermentowanych buraków, a wina nie znali. Jak wykazała Minione, rzymski aforyzm „in vino veritas” (prawda w winie) to fałszerstwo XVII-wiecznych francuskich winiarzy. W oryginale aforyzm brzmiał „in beta completa” (pełnia w burakach).

Aztekowie mierzyli czas za pomocą ogromnego buraka. Burak ten, posadzony na placu w samym środku stolicy Azteków Tenochtitlán, dorastał, przekwitał i w końcu gnił – wtedy na jego miejsce sadzono nowego. Bulwa (czas życia jednego buraka) była azteckim odpowiednikiem naszego roku. Bulwę dzielono na mniejsze jednostki czasu, tzw. plastry (odpowiednik dni), plasterki (odpowiednik godzin) i bardzo małe plasterki (odpowiednik sekund).

Historycy od lat zastanawiali się, w jaki sposób niewielkie, słabo uzbrojone plemię Ortobardów podbiło w VIII w. olbrzymie tereny Europy. Jak się okazało, niepozorni zdobywcy zwyciężali w bitwach dzięki prostemu fortelowi: posmarowawszy się sokiem z buraka (ulubionego warzywa Ortobardów), kładli się na ziemi i udawali zabitych, by z zaskoczenia masakrować pewnych wygranej przeciwników. Kres perfidii Ortobardów położył dopiero sam Karol Wielki – do historii przeszedł jego okrzyk z bitwy pod Soissons (789 r.): „To nie krew, to sok z buraków!”, który to okrzyk przechylił szalę zwycięstwa na stronę Franków.

 

Czytaj również:

Powody, dla których warto pokochać buraka
i
zdjęcie: Don Ricardo/Unsplash
Dobra strawa

Powody, dla których warto pokochać buraka

Katarzyna Sroczyńska

Buraczane korzenie

Poczciwy burak ćwikłowy należy­ do rodziny Chenopodia­ceae, czyli komosowatych. Jego kuzynem jest szpinak. Pierwsze wzmianki o uprawie warzyw podobnych do buraków pochodzą z Babilonii, z VIII w. p.n.e.: buraki (nazywane selqu) miały rosnąć w ogrodzie króla Marduka obok czosnku, porów, cebuli i ogórków.


10 powodów, dla których warto pokochać buraka

– Pomaga zapobiegać nowotworom.

Czytaj dalej