Teksty na przekroj.pl

Max Frisch lubił pływać. W swoim dzienniku zapisał anegdotę, jak kiedyś wybrał się nad jezioro z Bertoltem Brechtem. Dla Brechta natura była czymś obcym – zanim zdecydował się wejść do wody, Frisch przepłynął kilka dobrych długości. Lista pisarzy i intelektualistów pływaków jest długa. Z Piotrem Kieżunem, pasjonatem literatury i pływania, rozmawia Agnieszka Drotkiewicz

Na zapleczu galerii Raster rozgrywa się intymny spektakl voodoo – czuły i wywołujący egzystencjalne ciarki. W świecie zasypanym przez powierzchowne wizerunki Aneta Grzeszykowska potrzebuje zaledwie 25 zdjęć, by zabrać nas w naprawdę głęboką podróż. Odbywamy ją, idąc tropem pewnej małej dziewczynki i jej lalki, której podobieństwo do autentycznej osoby jest zamierzone i nieprzypadkowe. O tym, dokąd zmierzają dziewczynka i jej lalka na niesamowitej wystawie „Mama”, pisze Stach Szabłowski

O Hamlecie jako dążącym do sprawiedliwości i prawdy, który nie należy do tej części młodego pokolenia wycofującej się z publicznej debaty i polityki oraz o politykach i artystach, którzy przyczyniają się do mordowania kultury z reżyserką Mają Kleczewską i dramaturgiem Łukaszem Chotkowskim, przy okazji ich „Hamleta” w Teatrze Polskim w Poznaniu, rozmawia Zuzanna Liszewska-Soloch

W 1963 r. niemiecki dziennikarz Hans Traxler opublikował książkę „Prawda o Jasiu i Małgosi”. O tym, co w niej ujawnił, pisze Eliza Pieciul-Karmińska

Wielu alchemików próbowało swoich sił w trudnej sztuce transmutacji, ale prawdziwego przełomu w tej dziedzinie dokonał Michał Sędziwój, adept wiedzy tajemnej, sekretarz królewski Zygmunta III Wazy. Autorem opowiadania jest Tomasz Wiśniewski

Spośród 223 pełnometrażowych filmów tegorocznych Nowych Horyzontów złotą dziesiątkę doskonale uzupełniającą się z lekturą letniego numeru „Przekroju” wybrał Jan Pelczar

Na pierwszej wyspie nadmierna eksploatacja lasów doprowadziła do głodu, wojen i – jakbyśmy dziś powiedzieli – zmiany stylu życia, na przykład do diety opartej na kurczakach oraz szczurach. Na drugiej wyspie mieszkańcom udało się wypracować strategię zrównoważonego rozwoju, która pozwoliła przeżyć i prosperować na niewielkim skrawku ziemi przez tysiące lat. O tym, co łączy Wyspę Wielkanocną oraz Tikopię, co je dzieli, a także, co z tego dziś wynika, pisze Klaudia Khan

Dawno, dawno temu, za górami, za lasami, w pięknym pałacu wśród kwiatów i pawi mieszkała sobie księżniczka… Tak mogłaby się zaczynać baśń o egzotycznej Ka`iulani. Ale po pierwsze, wcale nie było to tak dawno, bo pod koniec XIX w., po drugie – życie hawajskiej następczyni tronu dalekie było od bajki. A jeśli już miało z nią coś wspólnego, to z taką pełną mrocznych czarów, podstępnych ludzi, śmierci i bez szczęśliwego zakończenia. Tak jakby zła wróżka stojąca obok swych dobrych sióstr przy kołysce malutkiej Ka`iulani rzuciła najmocniejsze ze wszystkich zaklęcie – zaklęcie nie do odwrócenia. Pisze Aleksandra  Kozłowska

Pod Polami Flegrejskimi w okolicach Neapolu bulgocze gigantyczne jezioro płynnej magmy. Na całym terenie znajdują się 24 kratery i stożki wulkaniczne. Erupcja może nastąpić już w najbliższych latach. Pisze Maciej Hen

Noteć, jedna z najważniejszych i najdłuższych rzek w Polsce, umiera. O tym, kto za to odpowiada i co można zrobić, by zapobiec tej śmierci, pisze Robert Rient

Lekcja, którą dał nam Czarnobyl, mówi, że ludzie nawet wobec niezrozumiałej siły są w stanie się zorganizować i przetrwać. Lekcja na przyszłość dla polityków jest taka, żeby ufać ludziom i powierzać im wiedzę. Z Kate Brown, autorką książki „Czarnobyl”, rozmawia Łukasz Saturczak

O kanadyjskim systemie, który nakazywał rdzennym mieszkańcom oddawanie dzieci do szkół z internatem, gdzie w procesie inkulturacji kształtowano z nich tanią siłę roboczą; o tym, jak żyć z pamięcią traumy i cierpieniem; w jakim stopniu możliwe jest pojednanie oraz co można kupić za rządową rekompensatę – opowiada badająca proceder Joanna Gierak-Onoszko. Rozmawia z nią Paulina Małochleb 

Budowle z jajek, morderca w klasztorze, świat toczony pandemią zarazy, zwalczanie konkurencji na targowisku w Marrakeszu albo wyprawa po skarby dawnych cywilizacji. 5 gier planszowych poleca Adam Węgłowski

17. edycja Miesiąca Fotografii za nami. Historia jest długa i piękna, pełna wzlotów i upadków. W przyszłym roku będzie pełnoletniość i może wtedy spojrzymy bardziej analitycznie wstecz. Chociaż hasło przewodnie w tym roku już prowokuje do podsumowań: „Co nam się podoba”. Na co padło? Odpowiada Joanna Kinowska