Teksty na przekroj.pl

Dyskretny urok chilijskiej tęczy

Do czytania / społeczeństwo

Przed 30 laty Chilijczycy dokonali niemożliwego: w sposób pokojowy wyzwolili się z jednej z najbardziej krwawych dyktatur latynoskich. Tylko do dziś tkwią w okowach ekonomicznych zasad narzuconych w czasach Pinocheta: wszystko prywatne i głównie dla bogatych. Pisze Mateusz Mazzini

Pudło bez pudła

Kwartalnik / społeczeństwo

Są tu piekarnia, fryzjer, farma z ekologiczną żywnością, a nawet plac zabaw dla dzieci przychodzących w odwiedziny. Osadzeni mogą zakładać własne firmy, a niektórzy mają nawet prawo wychodzić na zewnątrz. O najbardziej progresywnym więzieniu w Urugwaju pisze Maria Hawranek

Cienka, żółta strużka

Do czytania / społeczeństwo

„Rankiem w ostatni piątek mojego życia powiedziałam mężowi, że wezmę syna ze sobą w podróż, której celu nie znam” – pisze w poruszającym reportażu literackim o uciecze z Syrii i cenie, jaką musiała za nią zapłacić, syryjska poetka Rasha Habbal

BMW z lastryka

Do czytania / społeczeństwo

Dom był przez cały czas otwarty. Codziennie przychodzili sąsiedzi, znajomi, rodzina. Czuwali przy zmarłej. Według zwyczaju pomagali domownikom: przynosili jedzenie, bo w domu, w którym leżą zwłoki, nie należy gotować. Eteri umarła zimą 2016 r. Jej siostra zadbała, by pogrzeb wyglądał tak jak trzeba – po megrelsku. Dokładnie tak, jak Eteri nie chciała. O zwyczajach żałobnych w Gruzji pisze Stasia Budzisz

Na nowozelandzkim szlaku

Do czytania / społeczeństwo

Nasza przygoda rozpoczęła się w roku 2017 od przygotowań i dołączenia do grupy wędrowców w mediach społecznościowych. Zaczęliśmy poważnie oszczędzać i pracować, przede wszystkim chodzić, wspinać się na góry w Anglii, Walii i Szkocji. Dla dwóch otyłych chłopaków po trzydziestce był to wysiłek niesamowity, ale szansie na przygodę nie mogliśmy się oprzeć – pisze w reportażu z wyprawy nowozelandzkim szlakiem Te Araroa i z „drogi nowego przebudzenia” Paweł Janeczek

Ktokolwiek pamięta, ktokolwiek wie

Do czytania / kultura

Reportaż o pamięci autorek filmu „Fuga”. W rolach głównych Gabriela Muskała i Agnieszka Smoczyńska. Jan Pelczar

Utopia po andaluzyjsku

Kwartalnik / społeczeństwo

Hiszpańska Marinaleda to miasteczko utopia. Nie ma w nim biedy, bezrobocia ani problemu mieszkaniowego. Nasi reporterzy pojechali tam, by porozmawiać z burmistrzem i mieszkańcami. Łukasz Kaniewski, Barbara Budziaszek

Zatruty raj

Do czytania / społeczeństwo

Wyobraźcie sobie ogromny teren pełen rzadkich roślin i dzikich zwierząt. Spokojny i pilnie strzeżony rezerwat o powierzchni zbliżonej do księstwa Luksemburga. Krainę czystych rzek porośniętą młodymi drzewami i krzewami. Brzmi zachęcająco? Na wyprawę do… Czarnobyla zaprasza Jakub Krzywiecki

Monsunowe imperium

Kwartalnik / społeczeństwo

Pierwsza, jeszcze przed monsunowymi ulewami, zjawia się pleśń – siostra przenikającej wszystko wilgoci. Zapowiedź miesięcy, w czasie których bogowie zaleją ludzi deszczem. W Indiach nastanie sezon obfitości, soczystych mango i wielkiej trwogi. O wszystkim zdecyduje woda. Reportaż, którego autorką jest Paulina Wilk

Plastik w brzuchu śledzia

Kwartalnik / nauka

Nasz specjalny wysłannik zbadał temat plastiku w Bałtyku. Wychodzi na to, że nie jest aż tak źle – ale nie jest też dobrze. Jednym słowem, musimy strzec Bałtyku przed nami samymi. Łukasz Kaniewski

Goście z zaświatów

Do czytania / społeczeństwo

W Gruzji zwyczaje pogańskie funkcjonują równolegle z praktyką religijną oraz nowoczesną medycyną. Leczą i chronią od złego, tłumaczą świat – opowieści o nich wysłuchała i spisała Stasia Budzisz

Chaos to ja

Do czytania / społeczeństwo

Paulina: Lubię kiedy podłogi są tak czyste, że można z nich jeść. Czasem, żeby nie musieć czegoś czyścić wolałabym wyrzucić, na przykład garnek. Mąż mówi, że potrzebuję psychologa. Karolina: Stare rzeczy są dla mnie jak starzy ludzie. Wyrzucanie kojarzy mi się z osieroceniem. Skoro jakaś rzecz służyła mi latami, to czy mam prawo ją wywalić? Więc ciągnę za sobą przez życie cały majdan. Życie obu dziewczyn obserwuje Ewa Kaleta

Cała Polska gada
O zapomnianej sztuce bycia pasażerem

Do czytania / społeczeństwo

Dobry pasażer wie, kiedy milczeć, a kiedy zabawiać konwersacją, kiedy postawić granice, a kiedy machnąć ręką na kolejny rasistowski żart, jak jednocześnie być w świecie kierowcy i w nim nie być, zachowując odrębność i zdrowy rozsądek. Pasażer profesjonalista potrafi rozładować napięcie właściciela pojazdu, a ponieważ powierza w jego ręce własne życie, nie jest to rzecz błaha. Nie bez dumy przyznaję, że zdobyłem czarny pas w byciu pasażerem. Pisze Paweł Franczak

Śluzowiec Maworek i Odludki

Kwartalnik / nauka

Dawno, dawno temu, ale i teraz. Za siedmioma pojemnikami na śmieci, które mijasz w drodze do pracy. Za górami powalonych przez burzę gałęzi w parkach. Przede wszystkim w lasach. Są wśród nas śluzowce. Najbardziej tajemnicze organizmy na planecie opisuje Jan Pelczar

Zbiory Kory

Kwartalnik / społeczeństwo

Życie przedmiotów jest dłuższe niż nasze i tak naprawdę to one po nas pozostaną. Istnieją też ludzie, którzy przedmiotom pomagają pozostać – tak jak Kora Tea Kowalska, z którą trójmiejskie pojemniki na śmieci przeszukała Magdalena Grzebałkowska

Afryka grzęźnie w piasku

Kwartalnik / społeczeństwo

Zimbabwe – kraj, którego gospodarka w ogromnym stopniu opiera się na rolnictwie – został ciężko dotknięty przez zmiany klimatu. Susze i powodzie zdarzają się coraz częściej, natomiast opady deszczu stały się nieprzewidywalne. Tawanda Majoni

Olga od kóz

Do czytania / społeczeństwo

Jej kozy noszą już imiona gwiazd filmowych, śpiewaków operowych, muzyków. Każde koźlę otrzymuje swoje imię. Potrzeba dużo imion, bo kóz jest w tej chwili około czterdziestu. A gdy jedne znajdują nowe domy, to ciągle rodzą się kolejne. Nie wiem, czy spędzę tu całe życie. Mam silną słowiańską tożsamość, wschodnie ciągoty: Rosja, Ukraina, Rumunia. Tak jak mój sąsiad, Andrzej Stasiuk, który mieszka za górą. O Oldze, która hoduje kozy, pisze Agnieszka Karacz

Jak nie-Niemcy, jak nie-Polacy

Kwartalnik / społeczeństwo

Sekretarz redakcji „Przekroju” w swoich wojażach trafiła tym razem do takiego zakątka polskiego Berlina, gdzie „polscy nieudacznicy” to synonim jakości. Ewa Pawlik

Tonący lodowiec

Kwartalnik / społeczeństwo

Palcaraju i Pucaranra – niewypowiedzianie piękne lodowe kolosy i miejsce, w którym nasz świat właśnie rozpada się na kawałki. O topniejących lodowcach tropikalnych w Peru pisze Diego Olivas Arana