Teksty na przekroj.pl

Odpowiedzialność jest sexy. Wolność w książkach Edwarda St. Aubyna

Do czytania / kultura

"Wychowanie i doświadczenia Edwarda St. Aubyna, autora m.in. cyklu powieści Patricku Melrosie, są dalekie od moich, a jednak mam poczucie, że on pisze o mnie. O mnie i o każdym z nas – jako że każdy z nas boryka się z jakąś raną, cierpieniem”. O wolności w książkach tego brytyjskiego autora pisze Agnieszka Drotkiewicz

Wojna jest wieczna – zapiski wojenne Izaaka Babla i Michaela Herra

Do czytania / kultura

Wojna polsko-bolszewicka i wojna w Wietnamie nie mają ze sobą nic wspólnego. Odległe daty: 1920 i 1962–1975, inny kontekst polityczny, różne kontynenty, broń i strategie militarne. Tym, co je jednak łączy, byli korespondenci wojenni, którzy z pola bitwy przywieźli mroczne mitologie, przerażające, dzisiaj już legendarne opowieści, antyeposy. Rolą dowódców jest tutaj nie ograniczanie przemocy, ale jej wzmacnianie, polityka wojenna realizuje się przez wykorzystanie niskich instynktów, grabieże, gwałty, pogromy. Pisze Paulina Małochleb

Proces sądowy, czyli spektakl z udziałem widowni

Do czytania / kultura

Teatralność procesu sądowego w reportażach Łazarewicza i Seidler, czytanych dzisiaj, służy przede wszystkim ujawnieniu tego, czego nie widać było w działaniach postaci, ich naświetlonych i uświadomionych motywacjach. Perspektywa autorów, łącząca się ze spojrzeniem czytelnika, pokazuje bowiem to, czego ówczesny system prawny nie był często świadom, albo to, co w opisywanym okresie stanowiło normę. O książkach „Koronkowa robota. Sprawa Gorgonowej” i „Pamiętajcie, że byłem przeciw. Reportaże sądowe” pisze Paulina Małochleb

Holocaust łapie za serce

Do czytania / kultura

Teksty, w których widać wyraźnie kicz Zagłady, usuwają w cień ludobójstwo i opowiadają o postaciach w pewien sposób wyjątkowych. Pisze Paulina Małochleb

Ślady

Do czytania / kultura

Jeśli sama fotografia jest w stanie w świecie szumów i nasyconych znakami obrazów odnaleźć swój język „tuż obok”, to i takie pisanie o fotografii, jakie uprawia Wojciech Nowicki, ma oczywisty sens. Autor nazywa książkę „Tuż obok” „małą encyklopedią przemocy”, ale leksykon to jednak nietypowy, bo zarówno wojny, jak i samych aktów przemocy nierozerwalnie z nią związanych tu niewiele. Pisze Łukasz Saturczak

Destroix

Bociany wracają

Do czytania / kultura

Wiecie, że Stary wygrał swoją sprawę, że dosłownie WYGRAŁ ŻYCIE, bo bez tej wygranej raczej by już nie żył. Wiecie, że wygrał, ale może JAK nie wiecie. Jak oni to zrobili, Rada Artystyczna? Zwycięstwo Starego Teatru nad śmierciożercami fetuje Maciej Stroiński

Piękna katastrofa

Kwartalnik / kultura

Niepokojące jest to, że w odróżnieniu od polityki sztuka radzi sobie z uchodźcami doskonale. O filmie „Human Flow” chińskiego artysty Ai Weiweia pisze Stach Szabłowski

Z czyśćca homoseksualistów

Do czytania / kultura

Trzy książki, dwa totalitaryzmy, jeden wróg. Odkrywają nieznany nam los homoseksualistów w XX wieku, poddawanych przemocy, naciskom, inwigilacji, poniżanych i „leczonych”. Płacących wysoką cenę za miłość i płacących miłością za szansę na przeżycie. Po wojnie ich cierpienia uznano za mniej liczące się, niepasujące do pożytecznego politycznego schematu. Pisze Paulina Małochleb

Literatura nigdy nie wystarcza

Do czytania / społeczeństwo

Austriacy wcale nie byli „pierwszymi ofiarami Hitlera”, Szwajcarom nigdy nie udało się zachować czystych rąk, a Węgrzy zatruli się historią. Tak można streścić dwa tomy esejów o historii 1945 roku i rozliczeniach powojennych – Sachy Batthyany’ego i Moniki Muskały. Pisze Paulina Małochleb

Sny, seks i duchowość

Do czytania / społeczeństwo

Sny to jedno z ważnych narzędzi, z których korzystać mogą osoby poszukujące wewnętrznego, zindywidualizowanego przewodnictwa duchowego – o roli snu w życiu jednostki i społeczności pisze Bartosz Samitowski

kultura fizyczna

Piłka nożna nie istnieje, ale ma się dobrze

Do czytania / społeczeństwo

Kiedy w 1973 r. FC Barcelona kupił Johana Cruyffa od Ajaksu Amsterdam, po raz pierwszy w historii piłkarskich transferów zbliżono się do magicznej kwoty miliona funtów. Dziewięć lat później Katalończycy musieli zapłacić za słynnego Diega Maradonę już ponad trzy razy więcej. Jednak dopiero transfer Neymara, który kosztował Paris Saint-Germain 222 mln euro, ukazał całe szaleństwo współczesnego futbolu. Dawid Szkoła

Lepsze jutro już za zakrętem

Do czytania / społeczeństwo

Polski produkt krajowy, w przeliczeniu na mieszkańca, tylko w ostatnich 25 latach zwiększył się czterokrotnie. Ta eksplozja produktywności nie doprowadziła jednak do powszechnego wyzwolenia spod przymusu pracy. Wręcz przeciwnie. Badania wskazują, że z dekady na dekadę pracujemy coraz więcej, a czasu wolnego mamy coraz mniej. Jędrzej Malko

Podróż pierwsza, do Bierawy, Landzmierza i Ciska, rodzinnych miejscowości przodków Marthy Twardoch z domu Syrzisko

Do czytania / kultura

„Więc węszę. I nie wiem po co. A jednak szukam. I próbuję zrozumieć, co doprowadziło do tego, że pojawiłem się na świecie, ja jako ja, ja taki jak ja. Aby uwierzyć chociaż na chwilę, że nie tylko ja sam siebie ukształtowałem, ale ukształtowali mnie też inni, nawet ci, których nie pamiętam i których nikt już nie pamięta” – pisze Szczepan Twardoch

Pochwała lenistwa

Kwartalnik / społeczeństwo

Dlaczego wszystkim wyszłoby na dobre, gdybyśmy pracowali tylko cztery godziny dziennie? Esej „In Praise of Idleness” został opublikowany w 1932 r., a napisał go Bertrand Russell

GEOSMINA

Kwartalnik / nauka

Biologia przeplata się z historią, językoznawstwo z chemią. Taką literaturę tworzy tylko Michał Książek

Dla głowy i ciała

Po co pisarka staje na głowie

Kwartalnik / kultura

Na początku joga nie była dla mnie niczym więcej niż dobrą gimnastyką i skutecznym lekarstwem na duszący, zawodowy stres. Tylko z jogą jest tak, że jeśli praktykujesz ją odpowiednio często, to czy chcesz tego, czy nie, zaczynają się z tobą dziać rzeczy, które trudno ci opisać słowami. Katarzyna Tubylewicz

Więcej

felietony

Tomasz
Stawiszyński