CzytajWspominając przyszłość
Nostalgia, hauntologia i widma Internetu
Do czytania / społeczeństwo
Co łączy popową artystkę Duę Lipę z filozofem Jacques’em Derridą?Zainteresowanie pewnym rodzajem nostalgii, która splata ze sobą przeszłość, teraźniejszość i przyszłość.
Enis Yucekoralp
Czytajuwaga na klimat
Artefakt Miłosza
Do czytania / społeczeństwo
W wierszu Czesława Miłosza „I świeciło to miasto” podmiot liryczny mierzy się ze stratą. Ten utwór pomaga nam też oddać się solastalgii, czyli żałobie nad środowiskiem.
Anna Mitchell
CzytajZimowy numer „Przekroju”
Kwartalnik
Kliknij, aby przeczytać najnowszy numer kwartalnika.
Czytajzdrowe życie
Sztuka negatywnego podejścia, czyli jak odrzucić pozytywne myślenie
Do czytania / społeczeństwo
Filozofia tzw. pozytywnego myślenia jest dziś wszędzie – szczególnie w mediach społecznościowych ludzie otaczają się z przyjemnością motywującymi hasłami. Negatywne myślenie ma rozmaite zalety – o ile praktykuje się je w sposób odpowiedzialny. Przekonuje o tym
Enis Yucekoralp
Czytajzdrowe życie
Od lat nie jedliśmy gruszek
Do czytania / społeczeństwo
Lockdown przypomniał nam o porzuconym udziale w czymś innym, bardzo ważnym, do czego zgubiliśmy w ostatnich latach dostęp. Zapomnieliśmy, że istotą życia jest codzienność, o czym pisała w sposób pełny, kontekstowo prawie kompletny, Joanna Brach-Czaina w „Szczelinach istnienia” – przypomina
Kamila Dzika-Jurek
CzytajW poszukiwaniu dzikiej rozkoszy
Kwartalnik / społeczeństwo
Zaznanie niczym niezakłóconej dziczy to dziś najdroższa fantazja homo sapiens. Autorką eseju jest
Paulina Wilk
CzytajKrzyżówka (nr 3558/2017)
Rozrywka / Krzyżówki
Opracowanie: Kaliber 45
Czytajarchiwum
Moje trzy życzenia
Do czytania / kultura
Z okazji urodzin znakomitego polskiego pisarza przypominamy opublikowany na łamach „Przekroju” esej.
Stanisław Lem
CzytajMemem w zgredów
Kwartalnik / społeczeństwo
Buntujcie się! – mówią im dorośli. – Macie przebudować świat! Odpowiedzią młodych jest jednak nowa etyka łagodności.
Paulina Wilk
CzytajSprawozdanie z raju
Do czytania / kultura
Czy naszym światem wciąż rządzi reguła wykluczenia? O spotkaniu z Innym, nieustannym byciu w drodze i poczuciu odosobnienia w twórczości Johna Maxwella Coetzee’ego pisze
Łukasz Saturczak
CzytajLasy fantasy
Kwartalnik / nauka
Wszystkie wielkie dzieła – czy to filmowe, czy literackie – mają swój dziki las. Wszystkie wielkie kultury obcowały z dziką przyrodą. Jej praobraz drzemie w pamięci zbiorowej, zaszczepiany tam wraz z bajkami i baśniami.
Michał Książek
Czytajmuzyka
Bez końca
Do czytania / nauka
Przejawem geniuszu kompozytora jest świadoma lub nieświadoma racjonalizacja emocji. O muzyce i o nauce pisze
Bassem Akiki
CzytajRocznica miesiąca
Rocznica miesiąca – 6 lutego 1936
Do czytania / nauka
Podczas zimowych igrzysk olimpijskich Hitlerowi udało się przekonać świat, że jego Niemcy to normalny, cywilizowany kraj. O wydarzeniach sprzed ponad 80 lat w kolejnym odcinku cyklu „Rocznica miesiąca” pisze
Adam Węgłowski
CzytajMake America Rage Again
Do czytania / społeczeństwo
Ludzie na całym świecie marzą o Ameryce i wyobrażają sobie nie wiadomo co, że jeansy, Nike, whiskey, super samochody, wielkie domy, a wszystko to na bogato jak z „Dynastii” albo reklamy Snickersa. Tylko że „american dream” już dawno spłynął ściekową kratką wraz z niedopałkami Cameli bez filtra wyrzucanymi na ulice miast – pisze
Anna Wyrwik
Czytajfilm
Dziwolągi i potwory
Do czytania / kultura
Czyli o ludzkiej fascynacji zdeformowanym, okaleczonym ciałem i o tym, jak było ono widoczne w kulturze XX w. pisze
Tomasz Bohajedyn
CzytajPrzekrój poleca
Zminimalizować błąd
przekrój poleca / Esej
Czyli o tym, dlaczego filmik z kłótnią ekspertów to najlepsze, co nam dała „Wielka gra”? Na to pytanie próbuje odpowiedzieć autorka, ale jej wnioski mogą podlegać renegocjacjom, ponieważ dziś, 23 października w Rotacyjnym Domu Kultury, w ramach Festiwalu Myśli Abstrakcyjnej odbędzie się dyskusja na ten temat.
Olga Kołakowska
Czytajuwaga na klimat
Historia pewnej apokalipsy
Do czytania / społeczeństwo
Lekceważąc wczorajsze troski, popełniamy metodologiczny grzech prezentyzmu. Nie ma dobrych powodów, by uznać, że jesteśmy dziś bardziej rozgarnięci niż nasi niedawni przodkowie i że – mając te same dane – doszlibyśmy do zasadniczo innych strachów i lepszych kalkulacji. Pisze
Tomasz Majeran
CzytajOdpowiedzialność jest sexy. Wolność w książkach Edwarda St. Aubyna
Do czytania / kultura
"Wychowanie i doświadczenia Edwarda St. Aubyna, autora m.in. cyklu powieści Patricku Melrosie, są dalekie od moich, a jednak mam poczucie, że on pisze o mnie. O mnie i o każdym z nas – jako że każdy z nas boryka się z jakąś raną, cierpieniem”. O wolności w książkach tego brytyjskiego autora pisze
Agnieszka Drotkiewicz
CzytajWojna jest wieczna – zapiski wojenne Izaaka Babla i Michaela Herra
Do czytania / kultura
Wojna polsko-bolszewicka i wojna w Wietnamie nie mają ze sobą nic wspólnego. Odległe daty: 1920 i 1962–1975, inny kontekst polityczny, różne kontynenty, broń i strategie militarne. Tym, co je jednak łączy, byli korespondenci wojenni, którzy z pola bitwy przywieźli mroczne mitologie, przerażające, dzisiaj już legendarne opowieści, antyeposy. Rolą dowódców jest tutaj nie ograniczanie przemocy, ale jej wzmacnianie, polityka wojenna realizuje się przez wykorzystanie niskich instynktów, grabieże, gwałty, pogromy. Pisze
Paulina Małochleb
CzytajProces sądowy, czyli spektakl z udziałem widowni
Do czytania / kultura
Teatralność procesu sądowego w reportażach Łazarewicza i Seidler, czytanych dzisiaj, służy przede wszystkim ujawnieniu tego, czego nie widać było w działaniach postaci, ich naświetlonych i uświadomionych motywacjach. Perspektywa autorów, łącząca się ze spojrzeniem czytelnika, pokazuje bowiem to, czego ówczesny system prawny nie był często świadom, albo to, co w opisywanym okresie stanowiło normę. O książkach „Koronkowa robota. Sprawa Gorgonowej” i „Pamiętajcie, że byłem przeciw. Reportaże sądowe” pisze
Paulina Małochleb
CzytajHolocaust łapie za serce
Do czytania / kultura
Teksty, w których widać wyraźnie kicz Zagłady, usuwają w cień ludobójstwo i opowiadają o postaciach w pewien sposób wyjątkowych. Pisze
Paulina Małochleb
CzytajŚlady
Do czytania / kultura
Jeśli sama fotografia jest w stanie w świecie szumów i nasyconych znakami obrazów odnaleźć swój język „tuż obok”, to i takie pisanie o fotografii, jakie uprawia Wojciech Nowicki, ma oczywisty sens. Autor nazywa książkę „Tuż obok” „małą encyklopedią przemocy”, ale leksykon to jednak nietypowy, bo zarówno wojny, jak i samych aktów przemocy nierozerwalnie z nią związanych tu niewiele. Pisze
Łukasz Saturczak
CzytajDestroix
Bociany wracają
Do czytania / kultura
Wiecie, że Stary wygrał swoją sprawę, że dosłownie WYGRAŁ ŻYCIE, bo bez tej wygranej raczej by już nie żył. Wiecie, że wygrał, ale może JAK nie wiecie. Jak oni to zrobili, Rada Artystyczna? Zwycięstwo Starego Teatru nad śmierciożercami fetuje
Maciej Stroiński
CzytajPiękna katastrofa
Kwartalnik / kultura
Niepokojące jest to, że w odróżnieniu od polityki sztuka radzi sobie z uchodźcami doskonale. O filmie „Human Flow” chińskiego artysty Ai Weiweia pisze
Stach Szabłowski
Czytajuwaga na klimat
Sto brzóz
Kwartalnik / nauka
Krajogłos, kategoria równie ważna jak krajobraz, jest inny w różnych częściach Polski. Można się go nauczyć. Ma wpływ na samopoczucie słuchacza, dlatego zasługuje na uwagę i ochronę. Po wycięciu drzew nastaje cisza.
Michał Książek
CzytajZ czyśćca homoseksualistów
Do czytania / kultura
Trzy książki, dwa totalitaryzmy, jeden wróg. Odkrywają nieznany nam los homoseksualistów w XX wieku, poddawanych przemocy, naciskom, inwigilacji, poniżanych i „leczonych”. Płacących wysoką cenę za miłość i płacących miłością za szansę na przeżycie. Po wojnie ich cierpienia uznano za mniej liczące się, niepasujące do pożytecznego politycznego schematu. Pisze
Paulina Małochleb
CzytajLiteratura nigdy nie wystarcza
Do czytania / społeczeństwo
Austriacy wcale nie byli „pierwszymi ofiarami Hitlera”, Szwajcarom nigdy nie udało się zachować czystych rąk, a Węgrzy zatruli się historią. Tak można streścić dwa tomy esejów o historii 1945 roku i rozliczeniach powojennych – Sachy Batthyany’ego i Moniki Muskały. Pisze
Paulina Małochleb
CzytajSny, seks i duchowość
Do czytania / społeczeństwo
Sny to jedno z ważnych narzędzi, z których korzystać mogą osoby poszukujące wewnętrznego, zindywidualizowanego przewodnictwa duchowego – o roli snu w życiu jednostki i społeczności pisze
Bartosz Samitowski
Czytajkultura fizyczna
Piłka nożna nie istnieje, ale ma się dobrze
Do czytania / społeczeństwo
Kiedy w 1973 r. FC Barcelona kupił Johana Cruyffa od Ajaksu Amsterdam, po raz pierwszy w historii piłkarskich transferów zbliżono się do magicznej kwoty miliona funtów. Dziewięć lat później Katalończycy musieli zapłacić za słynnego Diega Maradonę już ponad trzy razy więcej. Jednak dopiero transfer Neymara, który kosztował Paris Saint-Germain 222 mln euro, ukazał całe szaleństwo współczesnego futbolu.
Dawid Szkoła
CzytajLepsze jutro już za zakrętem
Do czytania / społeczeństwo
Polski produkt krajowy, w przeliczeniu na mieszkańca, tylko w ostatnich 25 latach zwiększył się czterokrotnie. Ta eksplozja produktywności nie doprowadziła jednak do powszechnego wyzwolenia spod przymusu pracy. Wręcz przeciwnie. Badania wskazują, że z dekady na dekadę pracujemy coraz więcej, a czasu wolnego mamy coraz mniej.
Jędrzej Malko
CzytajPodróż pierwsza, do Bierawy, Landzmierza i Ciska, rodzinnych miejscowości przodków Marthy Twardoch z domu Syrzisko
Do czytania / kultura
Na jakie pytanie szukam odpowiedzi, myśląc o tych, którzy zrodzili tych, którzy zrodzili tych, którzy zrodzili tych, którzy mnie zrodzili? Pyta
Szczepan Twardoch
CzytajGeosmina
Kwartalnik / nauka
Biologia przeplata się z historią, językoznawstwo z chemią. Taką literaturę tworzy tylko
Michał Książek
CzytajDla głowy i ciała
Po co pisarka staje na głowie
Kwartalnik / kultura
Na początku joga nie była dla mnie niczym więcej niż dobrą gimnastyką i skutecznym lekarstwem na duszący, zawodowy stres. Tylko z jogą jest tak, że jeśli praktykujesz ją odpowiednio często, to czy chcesz tego, czy nie, zaczynają się z tobą dziać rzeczy, które trudno ci opisać słowami.
Katarzyna Tubylewicz